ABD'li bilim insanlarından oluşan bir ekip, Antarktika'nın Allan Hills bölgesinde büyük bir keşfe imza attı. Yer altının derinliklerinde saklı kalan, şimdiye kadar bulunan en eski doğrudan tarihlendirilmiş buz ve hava örnekleri gün yüzüne çıkarıldı.
Altı milyon yaşında olduğu tahmin edilen buzun içinde hapsolmuş küçük hava kabarcıkları, adeta birer zaman kapsülü görevi görerek gezegenin eski iklimine dair eşi benzeri görülmemiş bir bakış açısı sunuyor.
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bulgular, Dünya tarihindeki önemli bir dönemi işaret ediyor.
Times of India'ya göre o zamanlar hava sıcaklıkları bugüne kıyasla önemli ölçüde daha fazlaydı ve deniz seviyeleri çok daha yüksekti. Buz, gezegenin bir zamanlar doğal iklim dalgalanmalarına nasıl tepki verdiğine dair doğrudan kanıt sağlıyor ki, küresel ısınma bağlamında bu bilgi giderek daha hayati hale geliyor.
Woods Hole Oşinografi Enstitüsü'nden Sarah Shackleton ve Princeton Üniversitesi'nden John Higgins liderliğindeki çalışma, Oregon Eyalet Üniversitesi öncülüğünde 15 ABD araştırma kurumu arasında yürütülen Center for Oldest Ice Exploration (COLDEX) iş birliğinin bir parçası.
COLDEX Direktörü ve Oregon Eyalet Üniversitesi'nden paleoklimatolog Ed Brook, keşfin ekip için şimdiye kadarki en önemli gelişme olduğunu belirtiyor. Brook, "Başlangıçta üç milyon yıl öncesine ait, belki biraz daha eski buz bulmayı umuyorduk. Ama keşif beklentilerimizi çok aştı" dedi.
Yüzeyin 2 bin metreden daha derinine sondaj yapılması gereken geleneksel derin buz çekirdeği sondaj projelerinden farklı olarak, COLDEX araştırmacıları bu eski buzu yüzeye daha yakın, sadece 100 ila 200 metre derinlikte buldular.
Engebeli dağları ve güçlü Antarktika rüzgarları ile Allan Hills'in eşsiz coğrafyası, milyonlarca yıl boyunca yavaşça yukarı doğru itilen eski buz tabakalarının korunmasına ve ortaya çıkmasına yardımcı oluyor. Bölgenin çevre koşulları, insan müdahalesinin minimum düzeyde olması ve aşırı soğuk hava sıcaklıkları ile birleşerek, alanı en eski buzu bulmak için en iyi yerlerden biri yapıyor.
Keşfin en dikkat çekici yönlerinden biri: kullanılan doğrudan tarihlendirme tekniği oldu. Ekip, buzun içindeki hava kabarcıklarında hapsolmuş asal gaz argonun bir izotopunu ölçtü.
Bu yöntem, bilim insanlarının çevredeki tortu veya volkanik kül katmanları gibi dış ipuçlarına güvenmek zorunda kalmadan buzun yaşını belirlemesine olanak tanıyor. Buzun kendisi ne zaman oluştuğunu ortaya çıkararak, eski iklim koşullarının daha doğru ve bağımsız bir kaydını sağlıyor.
Geri kazanılan buz katmanları sürekli bir zaman çizelgesi oluşturmasa da, daha önce elde edilen herhangi bir buz çekirdeği verisinden kabaca altı kat daha eski, zamanda donmuş "iklim anlık görüntülerini" temsil ediyor.
Buzdaki oksijen izotop ölçümlerinden elde edilen sıcaklık okumaları, Antarktika'nın son altı milyon yılda yaklaşık 12 °C soğuduğunu gösteriyor. Bu, bölgeyi nispeten ılıman bir ortamdan bugün gördüğümüz donmuş kıtaya dönüştüren uzun vadeli soğuma eğiliminin ilk doğrudan ölçümü.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
14:12
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ