Aort damarı yırtılması, hayatı tehdit eden ciddi bir sağlık sorunudur. Genellikle aniden ortaya çıkan bu durum, erken tanı ve müdahale edilmediğinde ölümcül olabilir. Peki, aort damarı neden yırtılır? Kimler risk altında?
Aort damarı, kalpten çıkan ve vücudun en büyük atardamarı olan ana kan taşıyıcıdır.
Bu damarın iç duvarında oluşan yırtılma durumuna “aort diseksiyonu” denir. Yırtılma, kanın damar duvarı katmanları arasına sızmasına neden olarak damar boyunca ilerleyebilir ve organlara giden kan akışını engelleyebilir. Bu durum acil müdahale gerektirir çünkü dakikalar içinde hayati tehlike oluşturabilir.
Aort damarında yırtılmaya neden olan durumlar genellikle damar duvarının zayıflamasıyla ilişkilidir. İşte en yaygın nedenler:
1. Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon)
Uzun süreli yüksek tansiyon, aort duvarına sürekli baskı yaparak zamanla incelmesine ve yırtılmasına zemin hazırlar. Aort diseksiyonu vakalarının büyük bir kısmında altta yatan etken hipertansiyondur.
2. Aort Anevrizması
Aort anevrizması, damar duvarının baloncuk gibi genişlemesidir. Bu genişleme zamanla damar duvarını zayıflatır ve ani bir yırtılma riski oluşturur.
3. Genetik Hastalıklar
Marfan sendromu, Ehlers-Danlos sendromu gibi bağ dokusu hastalıkları, damar duvarının elastikiyetini azaltarak yırtılma riskini artırır. Bu tür vakalar genellikle genç yaşta ortaya çıkar.
4. Travmalar ve Kazalar
Şiddetli trafik kazaları veya göğüs bölgesine alınan darbeler, aortun yırtılmasına neden olabilir. Bu tür durumlar genellikle travmatik aort diseksiyonu olarak adlandırılır.
5. Cerrahi Müdahaleler veya Kateter Uygulamaları
Kalp ameliyatları sırasında veya invaziv damar işlemleri sonrasında nadiren de olsa aort hasar görebilir.
Aort diseksiyonu belirtileri ani ve şiddetlidir.
En yaygın semptomlar şöyle:
Bu belirtiler görüldüğünde acil sağlık hizmeti alınmalıdır.