Tropik mutfakların kremamsı yıldızı avokado, artık Türkiye’de de manav tezgâhlarının baş köşesinde. Peki avokado nerede yetişir ve bu ağacın ilk meyvesini görmek için ne kadar beklemek gerekir? Meksika’dan Kenya’ya, subtropikal kuşakta uzanan geniş bir coğrafya avokado üretiminde söz sahibi. Anavatanı Orta Amerika olan bu yağlı meyve, ılıman kış ve düşük don riski arar; ideal sıcaklık 15–28 °C arası. Nemli, iyi drene topraklarda kökler hızla yayılırken, rüzgârdan korunan yamaçlar çiçek dökülmesini azaltır. Türkiye’de Alanya’dan Mersin’e uzanan Akdeniz kıyı şeridi, mikroklima sayesinde ticari avokado bahçelerine ev sahipliği yapıyor.
Avokado yetiştiriciliği sabır ve iklim toleransı gerektirir. Ağaç, don gördüğünde yaprak döker; –1 °C’de dal uçları, –4 °C’de gövde dokusu zarar görmeye başlar. Ancak doğru anaç seçimi ve rüzgâr kıranlarla Akdeniz kuşağında risk minimuma indirilebilir. Türkiye’de en yaygın çeşit Hass olup kabuk altında yüksek yağ oranı ve kararmaya dayanıklı yapısıyla tercih edilir. Meyve kalitesi, dikildiği toprağın pH’ı, drenaj kapasitesi ve bitkinin çiçeklenme döneminde arı popülasyonu ile doğrudan ilişkilidir. Ağaç kendine verimli olmadığı için bahçede A ve B tipi çiçeklenen çeşitler bir arada bulundurulur; böylece tozlaşma saatleri çakışarak meyve tutumu artar.
Evet, Antalya – Alanya hattından başlayıp Mersin, Anamur, Hatay ve kısmen Muğla’nın kıyı ilçelerine kadar avokado plantasyonları hızla artıyor. ITC verilerine göre Türkiye, 2024’te 10 000 ton avokado üreterek iç talebin yarısını yerli kaynakla karşıladı. Mikroklimalı seralarda denenen trabzon – Rize adaptasyon projeleri ise henüz deneme aşamasında; Karadeniz’de yüksek nem uygun olsa da kış soğuğu risk yaratıyor.
Fidan Dönemi: Çekirdekten yetişen bitki 6–8 yıl sonra meyve görür, aşılı fidanlar 3–4 yılda hasada gelir.
Verim Çağı: Yedinci yıldan itibaren ağaç başı 80–120 kg ürün alınabilir; optimum bakımda 25 yaşında pik verir.
Ömrü: Ticari üretimde 40 yıl verimli sayılır; budama ve besleme ile 60 yıla uzatılabilir.
1.Fide Seçimi: Aşılı Hass veya Fuerte fidanları, 1–1,2 m boy ve kalem kalınlığı 1,5 cm olmalıdır.
2.Dikim: 6 × 6 m aralık; kök boğazı toprağa gömülmeden, aşı yeri rüzgâr yönüne ters çevrilir.
3.Sulama: Damlama yöntemi, yazın haftada iki kez 30 litre; kışın yağışa bağlı azaltılır.
4.Gübreleme: İlkbaharda azot, çiçeklenme öncesi potasyum; yaprak analizine göre çinko – bor takviyesi yapılır.
5.Budama: İlk üç yıl şekil budaması; verim döneminde dal içi havalandırma amaçlı seyreltme.
6.Zararlı Mücadelesi: Trips ve kırmızı örümceğe karşı kükürtlü sabun; meyve sineğine tuzak.
FAO istatistiklerine göre Meksika, yıllık 2,5 milyon ton ile dünya lideri. Kolombiya ve Peru ilk üçte, Kenya ve Endonezya hızlı yükselişte. İhracat tedarik zinciri başta ABD ve Avrupa pazarlarına yönelik.
Kap kök sistemi derin olduğundan büyük saksıda sınırlı verim alınır. 60 litrelik delikli saksı ve hindistan cevizi torfunun karıştığı geçirgen toprak karışımı gerekir. Balkon yetiştiriciliğinde bodur cinsler (Wurtz – Little Cado) tercih edilmelidir.
Olgunlaşmamış meyve, 18 °C’de kâğıt torbada 3–5 günde yumuşar; olgun meyve 4 °C buzdolabında 5 gün tazeliğini korur. Kesilmiş avokado üzerine limon sürüp streç filmle hava almadan saklamak kararmayı geciktirir.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
17:00
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ