ABD Başkanı Obama, İran ile nükleer müzakerelerde uzlaşıya varılmasını "tarihi" olarak nitelendirdi.
Uzlaşmayla ilgili ABD Başkanı Barack Obama'nın açıklama yaptı. Obama, "Aylarca süren çabanın ardından iyi bir ara uzlaşma sağlandı. İran'la tarihi bir uzlaşmaya varıldı. Uzlaşma nihai bir anlaşma olursa dünya daha güvenli olacak. Bu anlaşma İran'ın nükleer silah üretmesini engelliyor. İran'ın uranyum zengileştirmesine sınırlama getiriyor. İran'ın şu ana kadar ürettiği zengileştirilmiş uranyumun bir kısmı seyreltilecek ve bu sayede İran hiçbir şekilde bunu nükleer bomba üretmek için kullanamayacak. İran, önümüzdeki yıllar içerisinde bu anlaşmayı ihlal etse bile nükleer silaha erişememiş olacak. Uluslararası gözlemciler İran'ın nükleer tesislerine erişim ve denetim sağlayacak. Eğer İran hile yaparsa bütün dünya bilecek" dedi.
"İŞİMİŞ BİTMİŞ DEĞİL"
Obama'nın konuşmasının devam şöyle:
Bu süreç içerisinde denetimler yapılacak, kontrol sağlanacak. Bu anlaşma sayesinde dünya üzerinde hiçbir ülkede yapılmadığı kadar İran denetimden geçecek. İran'ın nükleer programına 10 yıl içerisinde çok ciddi sınırlamalar getirilecek. Şeffaf bir süreç olacak. İran hiçbir zaman nükleer silah geliştirmeyecek, buna izin verilmeyecek. Bunun karşılığında yaptırımlar hafifleyecek. İran anlaşmaya uydukça yaptırımlar açısından hafiflemenin devamı gelecek. Hala işimiş bitmiş değil, bu anlaşma nihai anlaşma değil. Müzakericiler çalışmaa devam edecekler. iranlılar geri adım atmaması gerekiyor. Eğer İran bu anlaşmaya uyarsa tehdit ortadan kalacak, bir sorun barışçıl bir yolla çözülmüş olacak.
İsrail Başbakanı Netanyahu ile İran konusunda anlaşamadığımız bir sır değil. Konuyla ilgili olarak kendisiyle ilerki saatlerde görüşeceğim.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de konuya ilişkin yaptığı açıklamada, 5+1 ve uzlaşmaya destek veren ülkelere teşekkür etti. Kerry'nin teşekkür ettiği ülkeler arasında Türkiye'de var.
ANLAŞMAYA GÖRE:
1- İran santrifüjlerini 2/3 oranında azaltacak.
2- 15 yıl boyunca uranyum stoğu %3,67'yi geçemeyecek.
3- İran elindeki uranyum stoğunu 15 içinde azaltacak.
4- İran 15 yıl boyunca yeni tesis kuramayacak.
5-Fordo nükleer tesisi 15 yıl boyunca güçlendirilmeyecek.
6- Bu tesis teknik araştırma tesisine dönüştülecek.
7- İran'a bu şartlara uyma zorunluluğu koyuldu yoksa ABD ve BM ihlal halinde İran anlaşmayı askıya alabilecek.
8- IAEA'nın (Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu) tüm nükleer tesislere erişimi olacak. İnceleme uzmanlarının 25 yıl boyunca madenlere erişimi olacak.
9-Santrifüjler sürekli gözlem/ izleme altında olacak.
10- ABD'nin terörle ilgili maddeleri geçerliliğini koruyor.