Michigan Üniversitesi'nin verilerine göre, ABD'de tüketici güveni Mayıs ayında tarihin en düşük seviyelerine geriledi. Ekonomik belirsizlikler ve Trump'ın tarifeleri, halkın geleceğe dair beklentilerini karamsarlaştırdı.
Amerikalıların ekonomiye olan güveni, Mayıs ayında neredeyse rekor seviyede düşüş gösterdi. Michigan Üniversitesi tarafından açıklanan tüketici güveni endeksi, Mayıs’ta yüzde 2,7 gerileyerek 50,8 puana indi. Bu seviye, Haziran 2022’deki 50 puanlık rekor düşüşten sonra kaydedilen en düşük ikinci değer oldu. O dönem, ülkede enflasyon son 41 yılın zirvesine çıkmıştı.
Endeks, Ocak ayından bu yana neredeyse yüzde 30 değer kaybetti. Bu da ABD ekonomisinin gidişatı hakkında halk arasında ciddi bir umutsuzluk olduğunu gösteriyor.
Tüketici güvenindeki bu keskin düşüşün en büyük sebeplerinden biri, Donald Trump’ın uyguladığı yüksek gümrük tarifeleri. ABD ile Çin arasında yaşanan ticaret savaşları, halkta hem belirsizlik hem de endişeye neden olmuş durumda. Michigan Üniversitesi Tüketici Anketleri Direktörü Joanne Hsu, Bloomberg TV’ye yaptığı açıklamada, “Tüketiciler, tarife politikalarının oluşturabileceği istikrarsızlık ve belirsizlik karşısında kendilerini korumaya alıyor,” dedi.
Ankete katılanların dörtte üçü tarifeleri kendiliğinden gündeme getirdi. Bu oran Nisan ayında yüzde 60’tı. Tüketicilerin neredeyse tamamı ise bu
tarifelerin hayat pahalılığını artıracağını düşünüyor. Nitekim, gelecek yıla dair enflasyon beklentisi de bir ayda yüzde 6,5’ten 7,3’e fırladı.
Ekonominin mevcut durumu kadar geleceğe yönelik beklentiler de olumsuz. Tüketici beklenti endeksi beşinci ay üst üste düşerek 47,3 puana indi. Bu seviye, Temmuz 2022’den beri görülen en düşük değer.
NerdWallet ekonomisti Elizabeth Renter, CNN’e yaptığı değerlendirmede, “Tüketicilerin moralinin bozulması anlaşılır. Ancak tarifelerle ilgili net ve şeffaf bir iletişim, belirsizliği azaltabilir,” yorumunu yaptı. Beklentiler her ne kadar Mayıs ayında toparlanma yönündeydi, ekonomistler endeksin 55 seviyesine çıkmasını umuyordu ama bu gerçekleşmedi. 12 Mayıs’ta Çin ile ABD arasında tarifelerde 90 günlük bir yumuşama duyurulsa da, bu gelişme ankette genel tabloyu değiştirmeye yetmedi.
Halkın tek endişesi enflasyon değil. Hsu’ya göre, tüketicilerin önemli bir kısmı iş piyasasının da zayıflayacağından kaygılı. “Daha fazla kişi, gelirinin düşmeye başladığını söylüyor. Bu da tüketici dayanıklılığında ciddi bir kırılma olabilir,” diye konuştu.