Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Mevcut emekli maaşı hesaplama sistemi, düşük prim ödeyenlerin emeklilik maaşını (kök maaşını) düşük hesaplıyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, taban aylık uyarısı yaparak, Türkiye'deki mevcut emekli maaşı hesaplama sisteminin alarm verdiğini duyurdu.
Karakaş, 2010 yılında SSK ve Bağ-Kur’lu sigortalıların tam %83’ü asgari ücret veya hemen bir-iki birim üstünden sigorta primi bildirirken, 2024 yılına gelindiğinde bu oran %77’ye gerilediğini belirtti.
Karakaş, "%77 ne demek? Bu, yaklaşık 16 milyon aktif sigortalının 12,3 milyonunun emekli olduğunda alacağı aylığın “neredeyse tamamen” devletin hazine desteği ilavesiyle belirleyeceği taban emekli aylığına yakın olacağı anlamına geliyor" diyerek durumu gözler önüne serdi.
2008/Ekim ve sonrasında işe giren düşük maaşlı memurları da işin içine kattığınızda oran %85’lere çıktığını belirten Karakaş, SGK’nın emekli maaşı hesaplama yöntemi değişmedikçe, ödediğiniz prim ne kadar düşükse emekli maaşının da o kadar düşük kalacağını ve sonunda herkes aynı “taban aylık” alacağını söyledi.
Mevcut emekli maaşı hesaplama sisteminde üç temel parametre öne çıkıyor:
1. Prim ödeme gün sayısı
2. Prim ödenen kazanç (yani bildirilen maaş)
3. Güncelleme katsayısı (enflasyon+büyüme oranı)
Karakaş, " Ve ülkemizde işverenlerin çoğunluğu maliyetten kaçmak için ya da gerçekten asgari ücret veya çok az üstünde bildirim yapıyor. Ücret bazlı kayıt dışı çalışanların da çoğu zaman sesini çıkaramıyor; “İş bulmuşum, susayım” diyor" dedi.
Karakaş, "Bugün 16.881 TL olan en düşük emekli maaşı, 2040-2050’de ne kadar olacak? Kimse bilmiyor. Bildiğimiz tek şey şu: Primini asgari ücret veya bir tık üzerinden ödeyen biri, emeklilik için gereken primi tamamladığında maaşının büyük bölümü zaten o taban aylığa sıkışacak" diyerek çalışanları uyardı.
"Bugünkü asgari ücretten kaba bir hesap yapacak olursak işçiler yani SSK’lılar 10.400 TL Bağ-Kur’lular ise 13.000 TL civarında maaşa hak kazanacaktır. Bu durumda asgari ücret üzerinden 20 yıl prim ödeyen işçiler de 25 yıl prim ödeyen esnaf ve diğer Bağ-Kur’lular da taban maaşın altında emeklilik maaşına mahkûm olacak ve gözleri her zaman hükûmetin atıfta bulunacağı hazine desteğiyle belirlenecek en düşük maaşta olacak" dedi.
Karakaş, emeklilik sistemine neşter atılması ve köklü çözümler üretilmesi gerektiğine dikkat çekti.