Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
İşsizlik maaşının hangi şartlarda ve ne kadar süreyle alınabildiği çalışanların gündemindeki yerini korumaya devam ediyor. İşsizlik maaşı işten ayrılan herkese verilen bir ücret değil. İşsizlik maaşı ödeneğinden yararlanmak için bazı kriterleri yerine getirmek gerekiyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, çalışanların hayatlarının belli dönemlerinde karşılaştıkları işsizlik maaşıyla ilgili detayları kamuoyuyla paylaştı. Erdursun işsizlik maaşı almak isteyenlerin 6 şartı birden yerine getirmesi gerektiğini söyledi. Erdursun'un Dünya gazetesinde konuyla ilgili yazdığı yazıdan öne çıkanlar şöyle:
"İŞKUR’un 2025 yılı ilk sekiz ayına ilişkin verilerine göre 1 milyon 184 bin 652 kişi işsizlik maaşı için başvuruda bulundu. Ancak bu başvuruların sadece 573 bin 399’u, yani yaklaşık yarısı, işsizlik ödeneğine hak kazandı. Her iki başvurudan yalnızca biri onaylandı. Bu tablo, hem işsizliğin arttığını hem de işsizlik maaşı almanın kolay olmadığını gösteriyor.
İŞSİZLİK MAAŞI NE KADAR?
İşsizlik maaşı, işten ayrılmadan önceki son dört ayın brüt kazanç ortalamasının yüzde 40’ı üzerinden hesaplanıyor. Ancak bu tutar, hiçbir şekilde brüt asgari ücretin yüzde 80’ini geçemiyor. 2025 yılı için brüt asgari ücret 26.005 lira 50 kuruş olduğundan, işsizlik maaşı en az 10.402 lira, en fazla 20.804 lira arasında değişiyor.
Brüt maaşı 70–80 bin lira olan bir çalışan bile 20.804 liradan fazla işsizlik maaşı alamıyor. Asgari ücretin brüt iki katı olan 52.011 lira üzeri ücretle çalışanların işsizlik ödenekleri de 20.804 TL’nin üzerinde olamaz.
İşsizlik maaşı, her işsiz kalana ödenen bir ücret değildir.
Bazı şartların yerine getirilmesi gerekir:
-İşveren tarafından işten çıkarılmış olmak.
Kendi isteğiyle ayrılanlar (istifa edenler) bu haktan yararlanamaz.
-Son 120 gün kesintisiz sigortalı olmak.
-Son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmak.
-İşten ayrılış tarihinden itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmak.
-SGK çıkış kodunun, işveren kaynaklı feshi göstermesi gerekir.
Bu şartlardan biri eksikse, başvuru reddedilir.
Prim gün sayısına göre maaş süresi değişir:
600 gün primi olan 6 ay, 900 gün primi olan 8 ay, 1080 gün ve üzeri primi olan 10 ay boyunca işsizlik maaşı alabilir.
Ödemeler her ayın 5’inde PTT veya IBAN hesabına yatırılır.
İşsizlik maaşında en önemli kriter, SGK’ya bildirilen işten çıkış kodudur.
Bu kod, İŞKUR’un çalışanın ödeneğe hak kazanıp kazanmadığına karar vermesini sağlar.
-“İstifa” (Kod 03), “kapsam dışı fesih” veya “işçinin kusuru” olarak bildirilen çıkışlarda işsizlik maaşı alınamaz.
-4447 sayılı Kanun’un A, B, C, D, E, F ve G bentlerine dayalı fesihler (örneğin Kod 04, 05, 15, 17, 18, 23–25, 27– 28, 31–34) işsizlik maaşına hak kazandırır.
-Askerlik (Kod 12) nedeniyle işten ayrılanlar da bu haktan yararlanabilir.
-İşyerinin KHK ile kapatılması veya kamuya geçiş hakkı olmayan fesihler de istisna kapsamındadır.
Kısacası, işten çıkış bildirgesindeki tek bir kod, çalışanın işsizlik maaşı alıp alamayacağını belirler.
Bu nedenle her çalışan, işten ayrılış belgesindeki kodu mutlaka kontrol etmelidir."