Tüketiciler ihtiyaçlarını gidermek ve nakit akışını sağlamak için sıklıkla tüketici kredisine başvuruyor. Ancak 100.000 TL kredide sigorta ücreti alındığında tüketicinin eline 84.424 TL geçerken geri ödeme miktarı ise 209.400 TL’ye çıkıyor; yani kredilerde maliyet yüzde 100’ü aşıyor. Bankanın sizden aldığı haksız masraflar için 10 yıl içinde iade başvurusu yapılabiliyor. TÜKONFED (Tüketici Konfederasyonu) Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez, tgrthaber.com Ekonomi Editörü Bengü Sarıkuş'a krediler ve kredi masraflarındaki tüketici haklarına ilişkin kritik bilgiler verdi.
Kredi tahsis ücreti neye göre değişiyor? Tüketicin ödediği meblağlarda gerçek bir azalma sağlandı mı?
3 Ekim 2014 tarihinde yayınlanıp yürürlüğe giren Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usûl ve Esaslar hakkında Yönetmelik gereği, daha önce Kredi Dosya Masrafı adı altında alınan ücret, kredi tahsis ücreti olarak değiştirilmiştir. Yönetmeliğe göre; Bankaların alabileceği kredi tahsis ücreti, kredi miktarının Binde 5 i oranında alabilir.
Kredi tahsis ücretinin, kredi sözleşmesinde yazılması gereklidir ve bu ücretin alınacağı, sözleşmesi imzalanmadan, finansal tüketiciye bildirilmesi de şarttır.
Kredi tahsis ücretinin dışında bazı bankaların; istihbarat ücreti, ekspertiz ücreti gibi ücretler aldıklarına tanık olmaktayız. Bankalar, kredi için dışarıdan hizmet alması durumunda bu masrafı müşterilerinden alabilir. Özellikle, konut kredilerinde yüksek ekspertiz ücreti ile karşılaşmaktayız. Banka burada sadece; eksperlere ödenen ücreti alabilir.
Bir başka konu ise; Tüketici Kredileri Yönetmeliğinde, “Kredi Bağlantılı Sigorta” olgusunu getirmiştir. Buna göre, daha önce kredinin Yargıtay tarafından kredinin güvencesi olarak kabul ettiği, yaşam sigortasını da Bankaların alabileceğini belirtmiştir. Bunun koşulu da; banka kredi kullanmadan tüketiciye krediyi sigortalı ve sigortasız istediğini sormalı, bunu yazılı ve imzalı yapmasıdır.
100.000 TL kredide faiz dışında kalan ek masraflar toplam maliyeti tüketicinin cebinden çıkan toplam maliyeti ortalama yüzde kaç artırıyor?
Somut olarak Bunu açıklayacak olursak, güncel olarak bir bankanın “avantajlı” kredi olarak sunduğu, 100.000 TL'nin finansal tüketiciye maliyetini hesaplayalım.
KREDİ MİKTARI : 100.000 TL
VADE . 24 ay
FAİZ ORANI : (Hayat Sigortalı ) %5,39
SİGORTA PRİMİ .15.576
AYLIK ÖDEME 8.725
24 AY SONRA ÖDENECEK TOPLAM PARA. 209.400 TL
Sigorta Ücreti verilecek kredin içerisinden alındığı düşünülürse; Finansal tüketicin eline 84.424 TL'sı geçecektir. Başka bir ifadeyle, tüketici 100.000 TL üzerinden ana para ve faiz ödeyecek ama 84.424 TL eline geçecektir. Peşin alınan sigorta primi nedeniyle, finansal tüketiciye kredinin maliyeti, % 100 ü aşmaktadır.
Kaç yıl öncesine kadar çekilen kredilerin dosya masrafları ve haksız ücretleri için iade başvurusu yapabilir?
Bankaların haksız aldıkları masraf, faiz ve diğer giderlerde zaman aşımı, genel zaman aşımı olan 10 yıldır. Finansal tüketici, kendisinden Binde 5 ten fazla tahsis ücreti; yüksek faiz tahakkuku gibi konularda, öncelikle Bankaya müracaat ederek, talepte bulunmalı; Bankanın talebi ret etmesi halinde, bu miktarlar 2025 yılı için 149.000 TL'nin altında olacağından Tüketici Hakem heyetlerine başvurmalıdırlar.
Kredi çekecek bir vatandaş “Sessiz Zam” tuzağına düşmemek için sözleşmeyi imzalarken hangi maddeleri kontrol etmeli ve hangi sorular sorulmalı?
Tüketici burada EFEKKTİF FAİZİ Dikkate almalıdır. Efektif faiz (Gerçek Yıllık Maliyet Oranı / Yıllık Toplam Maliyet Oranı), tüketici kredilerinde kredi için ödediğiniz gerçek maliyeti gösteren orandır. Bankaların ilan ettiği aylık akdi faiz oranından farklıdır, çünkü efektif faiz:
• Faiz oranını,
• Tahsis ücreti gibi masrafları,
• Sigorta primlerini (zorunlu olanı),
• Ödeme periyotlarını (aylık, 3,6,…36 aylık vb.)
• Bileşik faiz etkisini
Finansal Tüketici, her türlü reklamda belirtilen akdi faiz yerine; Efektif Faizin, kendisine maliyeti olduğunu bilmeli;
Efektif Faiz oranının sözleşmede yazılması zorunludur. Ayrıca kredi tahsis ücreti de alacaksa; bu hususun da sözleşmede yazılması şarttır. Bir diğer unsur ise; sadece yaşam sigortasının alınması doğal olup, konut sigortası; eşya sigortası, kaza sigortası gibi sigortalar kredi bağlantılı sigorta olmadığından, krediyi kullandıktan 15 gün sonra tüketicin cayma hakkı vardır. Sözleşmeler, genellikle Banka genel müdürlüklerinde hazırlandığından; Şubelerde veya online işlemlerde tüketicin pazarlık hakkı ve şansı yoktur. Tüketici Bankaları web sayfalarından maliyetleri karşılaştırmalıdır, Dolandırıcılık olaylarından kaçınmak için, sosyal medyada yer alan düşük faiz önerilerini dikkate almamalı veya reklamı tıklayarak değil, bankanın web sayfasından kontrol etmelidir.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
11:46
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ