Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre, yıllık gayrisafi yurt içi hasıla büyüme hızında artıya geçen ve eksiye düşen şehirler netleşti. Böylece, Türkiye’nin en hızlı kalkınan ve ekonomik gerileme yaşayan illerini ortaya çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 12 Aralık 2023 tarihinde yaptığı açıklamayla, il bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini kamuoyu ile paylaştı. GSYH, belirli bir dönemde yurt içinde üretilen nihai mal ve hizmetlerin toplam değerini ifade ederken, bu yılki rapor hem TL hem de dolar bazındaki değişimlerle dikkat çekiyor.
Rapora göre, Türkiye’nin kişi başına düşen gayrisafi yurt içi hasılası 2014 yılında 26 bin 624 TL iken, 2023 yılında büyük bir artışla 311 bin 110 TL’ye ulaştı. Dolar bazında ise kişi başına GSYH 2014’te 12 bin 178 dolar iken, 2023’te 13 bin 243 dolar seviyesine yükseldi. TL bazındaki keskin artış, Türkiye ekonomisindeki büyümeyi ve yüksek enflasyonun etkilerini gözler önüne serdi.
İstanbul, raporda da beklendiği gibi ekonomik gücüyle diğer şehirleri geride bıraktı. "Tarım, ormancılık ve balıkçılık" gibi sektörlerde en yüksek payı alamasa da sanayi, ticaret, finans, bilgi ve iletişim gibi alanlarda liderliğini korudu. Mega kentin ekonomik dinamizmi, ülke ekonomisinin motor gücü olma özelliğini bir kez daha kanıtladı.
Kişi başına gayrisafi yurt içi hasılada ilk 5 sırada yer alan iller, Kocaeli (21 bin 985 dolar), İstanbul (21 bin 741 dolar), Ankara (18 bin 655 dolar), Tekirdağ (17 bin 99 dolar) ve İzmir (15 bin 369 dolar) oldu. Kişi başına gayrisafi yurt içi hasılada son 5 sırada yer alan iller ise Muş (5 bin 634 dolar), Bitlis (5 bin 550 dolar), Şanlıurfa (4 bin 971 dolar), Ağrı (4 bin 706 dolar) ve Van (4 bin 598 dolar) olarak açıklandı.
İstanbul'un "tarım, ormancılık, balıkçılık" ve diğer hizmet faaliyetleri dışında kalan tüm faaliyetlerde en yüksek payı aldığı raporda, il bazında GSYH büyüme hızı pozitif ve negatif olan şehirler dikkat çekti.
Şırnak
2022: 5,254 - 2023:7,555
Değişim: Yüzde 44-2,301 dolar
Ağrı
2022: 3,337 - 2023:4,706
Değişim: Yüzde 41 - 1,369 dolar
Van
2022: 3,275 - 2023: 4,598
Değişim: Yüzde 40 - 1,324 dolar
Siirt
2022: 4,785 - 2023:6,702
Değişim: Yüzde 44- 1,917 dolar
Kars
2022: 4,712 - 2023: 6,545
Değişim: Yüzde 39 - 1,833 dolar
Malatya
2022: 5,646 - 2023: 7,794
Değişim: Yüzde 38 - 2,148 dolar
Adıyaman
2022: 4,780 - 2023: 6,564
Değişim: Yüzde 37 -1,784 dolar
Bitlis
2022: 4,077 - 2023: 5,550
Değişim: Yüzde 36- 1,473 dolar
Erzurum
2022: 5,416 - 2023: 7,365
Değişim: Yüzde 36 -1,949 dolar
Hakkari
2022: 5,075 - 2023: 6,861
Değişim: Yüzde 35 - 1,785 dolar
İşte Türkiye'nin en hızlı fakirleşen 10 ili:
Artvin
2022: 9,867 - 2023: 9,620
Değişim: Yüzde -2, -247 dolar
Zonguldak
2022: 9,563 - 2023: 9,937
Değişim: Yüzde 4 - 375 dolar
Uşak
2022: 8,851 - 2023: 9,689
Değişim: Yüzde 9 - 838 dolar
Kırıkkale
2022: 10,105 - 2023: 11,191
Değişim: Yüzde 11 - 1,086 dolar
Tekirdağ
2022: 15,296 - 2023: 17,099
Değişim: Yüzde 12 - 1,803 dolar
Bayburt
2022: 5,908 - 2023: 6,606
Değişim: Yüzde 12 - 699 dolar
Gaziantep
2022: 8,725 - 2023: 9,880
Değişim: Yüzde 13 - 1,155 dolar
Denizli
2022: 9,456 - 2023: 10,803
Değişim: Yüzde 14 - 1,347 dolar
Kırşehir
2022: 7,938 - 2023: 9,140
Değişim: Yüzde 15 - 1,202 dolar
Mardin
2022: 6,220 - 2023: 7,236
Değişim: Yüzde 16 - 1,015 dolar