Doğurganlık rakamları azaldıkça nüfusu 'yaşlı' kategorisine giren Türkiye'de hükümet, yaşlılara yönelik bakım sigortası uygulamasını hayata geçirmeye hazırlanıyor. Yaşlı nüfusa verilecek bakım sigortasında gönüllülük esasına bağlı olarak yaşlılardan prim kesilecek ve isteyen hem emekli maaşını hem de bakım sigortasını alabilecek.
Dünyada ve ülkemizdeki genel kabul, 65 ve üzeri yaştaki bireylerin ‘yaşlı nüfus’ olarak kabul görüyor. Özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde doğum oranlarının düşmesinin yanı sıra doğumda ve yaşlılıkta beklenen yaşam sürelerinin uzaması yaşlı nüfusun ve toplam nüfus içerindeki payının artmasına neden olmaktadır. Türkiye de son yıllarda doğum oranlarının azalması ve yetişkinlerin yaşam sürelerinin uzaması nedeniyle nüfusu yaşlı olan ülkeler arasında yer almakta.
TÜİK verilerine göre; ülkemizde yaşlı nüfus, 2010 yılında 5 milyon 327 bin 736 kişi iken son on yılda %49 artarak 2020 yılında 7 milyon 953 bin 555 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise 1935 yılına göre 2,4 kat artarak 2020 yılında %9,5'e yükseldi. Yapılan nüfus tahminleri de yaşlı nüfusun artış trendini devam ettireceğini öngörüyor.
Nüfus projeksiyonlarına göre yaşlı nüfus oranının 2025 yılında %11, 2030 yılında %12,9, 2040 yılında %16,3, 2060 yılında %22,6 ve 2080 yılında %25,6 olacağı öngörüldü.
Önder Yılmaz yazısında; hükümetin nüfusun giderek yaşlanması karşısında yaşlılara yönelik bakım sigortası uygulamasını hayata geçirmeye hazırlandığını iletti. Bakımevinde ve evde bakım seçeneklerini içeren sistem için ağustos ayında düğmeye basılacak.
Dünyadaki "primli, primsiz ve karma" modeller içinde "primli" sistem tercih edilecek. Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) modeline benzer bir yapı oluşturulacak. Gönüllülük esasına dayalı sistemde çalışan ve emeklilerden kesilecek primlerin yanı sıra devlet de katkı verecek. Prim ödeme süresinin en az 10 yıl olması düşünülüyor. Devletin prim katkısına ilişkin alternatifler arasında yüzde 30'luk oran öne çıkıyor. Yaşlı Bakım Sigortası'ndan yararlanan yaşlılar hem emeklilik maaşını hem sistemden kaynaklanan bakım ve sağlık desteğini alabilecek. İsteyen özel sağlık sigortası ile yaşlılık bakım sigortasını da birleştirerek daha kapsamlı bakım ve sağlık hizmetine ulaşabilecek.
Yaşlı Bakım Sigortası'nın, "hemşire, hasta bakıcı fizik tedavi gibi evde bakım hizmetlerini, huzurevi veya yaşlı bakım merkezlerinde konaklama, beslenme, kişisel hijyen ve giyinme gibi günlük yaşam destekleri ile demans, alzheimer, parkinson benzeri nörolojik hastalıkların takibi, psikolojik danışmanlık ve terapi hizmetleri ile medikal cihaz ve ekipman desteklerini" kapsaması planlanıyor.
Gönüllülük esasına dayalı yaşlı bakım sigortası sistemiyle yaşlılar evde veya bakımevinde bakım hizmeti alabilecek. Sigortayı bireyler hem kendileri hem de anne ve babaları için yaptırabilecek. Devlete ek prim ödenecek, ancak devlet de sisteme katkı sağlayacak. Yaşlılık döneminde bakım giderleri, sigorta kapsamında güvence altına alınacak.
Sistemdeki kriterleri yerine getirenlerin 60 yaşından itibaren evde veya bakımevinde bakım hizmetinden yararlanabilmesi düşünülüyor.
2025 yılında Ankara başta olmak üzere bir çok ilde Özel Huzurevleri ve Yaşlı Bakım Merkezlerinde aylık bakım ücretleri, KDV hariç, taban 9.835 TL, tavan 59.503 TL olarak uygulanıyor. İstanbul'da ise bakım ücretleri KDV hariç, taban 15.000 TL tavan ise 78.975 TL arasında değişiyor.