Kakao fiyatları, Batı Afrika’daki kuraklık riskinin azalması ve rekoltenin toparlanmasıyla yıl başından bu yana %55’in üzerinde geriledi. Talepteki zayıflık ve ticaret belirsizliğinin düşmesi, piyasa üzerinde ek baskı yaratıyor; fiyatlarda aşağı yönlü seyir sürüyor.
Dünyanın dört bir yanında yaşanan kuraklık ve jeopolitik sıkışmalar tarım emtialarında sert hareketlere yol açarken, en çarpıcı dalgalanma kakao piyasasında görüldü. Daha geçen yıl arz endişeleriyle tarihi bir ralli yaşayan kakao, bu yıl aynı hızla geriye çekildi.
ABD’de Intercontinental Exchange verilerine göre kakaonun ton fiyatı, rekor kırdığı 12 bin 931 dolar seviyesinden 2024 sonundan bu yana %55’ten fazla düşerek yaklaşık 5 bin 160 dolara kadar indi. Geçen yıl yıl sonu kapanışı olan 11 bin 675 doların ardından bu geri çekilme, piyasada “sert düzeltme” olarak yorumlanıyor.
Afrika’nın batısındaki olumsuz hava koşulları, geçen sezon mahsulleri ciddi şekilde tehdit etmişti. Bu durum stokları hızla eritirken fiyatları da zirveye taşımıştı. Ancak tablo bu yıl bir anda değişti. Kuraklık riskinin hafiflemesi ve hasadın beklenenden iyi gelmesi fiyatlarda düşüşü hızlandırdı.
Bir diğer etken de, dünyanın önde gelen çikolata ve kakao üreticilerinden Barry Callebaut’tan gelmişti. Şirket, kakao ürünlerine yönelik talepte düşüş beklediğini açıklayınca satış baskısı daha da arttı.
ABD’nin kakao ürünlerine yönelik tarifeleri kaldırma planı da fiyatları aşağı çeken bir başka unsur oldu. Özellikle yüksek tüketici ülkeler için bu karar, ticaret akışındaki belirsizliği azaltmış görünüyor.
Rabobank Emtia Analisti Oran van Dort, ABD Başkanı Donald Trump’ın kakao gibi ABD’nin yoğun tüketip üretmediği tarım ürünlerini tarifeden muaf tuttuğunu hatırlatıyor. Bu adımın, ticaretteki tıkanıklığı giderdiğini söyleyen Dort, “Bu sadece bugünkü değil, gelecekteki belirsizliği de azaltıyor” diyor.
Avrupa tarafında ise AB’nin ormansızlaşma yönetmeliği dikkat çekiyor. Yönetmelikle ilgili yeni kararların 26 Kasım’da netleşmesi bekleniyor. Dort’a göre, düzenlemenin muhtemelen bir yıl ertelenecek olması ve sadeleştirilmesi ihtimali, Avrupa’ya kakao ithalatı üzerindeki ‘aciliyet baskısını’ azaltıyor. Bu da fiyatlar için doğal olarak aşağı yönlü bir sinyal.
Dort, tedarik zincirinde maliyetlerin bir miktar gerileyebileceğini, bunun da çikolata ve kakao ürünlerinin fiyatlarına sınırlı da olsa yansıyabileceğini belirtiyor. Ayrıca Fildişi Sahili limanlarına yapılan kakao sevkiyatlarının beklenenden güçlü gelmesi de arzın toparlandığını gösteren son işaretlerden biri.
Google Play
App Store