İkinci el araç alırken aman dikkat! Otomobil ekspertizleri bile bu kusurları bulamıyor

Otomobil alım satım süreci, büyük bir güvensizlik ve belirsizlik barındırır. Bu belirsizliği gidermek için başvurulan en güvenilir yöntemlerden biri, bağımsız bir oto ekspertiz firmasına başvurmaktır. Ekspertiz raporları, aracın boyalı veya değişen parçalarını, şasi durumunu ve motorun genel performansını göstererek alıcının kararını kolaylaştırır. Ancak ekspertiz raporu ne kadar detaylı olursa olsun, bazı arızalar o anki koşullarda kendini göstermez veya tespiti için aracın motorunun sökülmesi gibi kapsamlı işlemler gerekir. Bu durum, alıcıların "ekspertizden sorunsuz çıktı" diye aldığı araçlarla sonradan büyük problemler yaşamasına neden olabilir.

UZMANLARIN BİLE BULMAKTA ZORLANDIĞI 5 GİZLİ ARAÇ KUSURU

Piyasada, ekspertizlerin bile bulmakta zorlandığı, ancak uzun vadede sahiplerine sorun çıkaran bazı gizli arızalar bulunmaktadır:

1. Gizemli Elektronik Arızalar: Modern otomobiller, yüzlerce sensör ve elektronik kontrol ünitesiyle doludur. Bu sistemlerde yaşanan hatalar, bazen kendini sadece ara sıra gösterir ve bu duruma "intermittent" (kesikli) arızalar denir. Örneğin, aracın sensörü sadece belirli bir sıcaklıkta veya nemde yanlış sinyal veriyorsa, bu durum ekspertiz sırasında yakalanamayabilir. Multimedya ekranının donması, sensörlerin anlık olarak çalışmaması veya anahtarsız giriş sisteminin arada bir tepki vermemesi gibi sorunlar, kısa bir ekspertiz sırasında genellikle gözden kaçar.

   

2. Şanzıman ve Motor İçindeki Kısmi Hasarlar: Bir ekspertizde yapılan motor performans testi, aracın o anki gücünü gösterir ancak motorun içindeki piston, segman veya subap gibi parçalardaki aşınmayı her zaman tespit edemez. Örneğin, bir motorun segmanları zayıflamış ve yağ yakmaya başlamışsa bile, satıcı motor yağına özel katkı maddeleri ekleyerek bu durumu geçici olarak gizleyebilir. Benzer şekilde, otomatik şanzımanın beyni olan mekatronik ünitesindeki bir arıza, ancak uzun süreli, yoğun dur-kalk trafikte veya yokuşta kendini gösterebilir.

   

3. Sel Hasarının Sinsi İzleri: Selde kalmış bir aracın en büyük riski, elektronik aksamına yerleşen ve zamanla ortaya çıkan korozyondur. Ekspertiz sırasında aracın iç döşemeleri sökülmediği için, paslanmış kablolar, korozyona uğramış soketler veya elektronik kontrol ünitelerindeki hasarlar genellikle fark edilemez. Bu tür araçlar, ilk başta sorunsuz çalışsa bile, birkaç ay veya yıl içinde gizemli elektrik arızaları, donanım hataları ve sensör problemleri çıkarmaya başlar. Aracın iç mekanında rutubet kokusu, koltuk altlarında veya halı altında su izleri gibi belirtiler, sel hasarına işaret edebilir.

4. "Kırık Kayıt" veya Yazılım Hileleri: Bazı kötü niyetli satıcılar, aracın beynine (ECU) bağlanarak, geçmiş arıza kayıtlarını veya arıza ışıklarını silerek ekspertiz cihazlarının doğru sonuç vermesini engelleyebilir. Bir arızanın kayıtlarının silinmesi, aracın kronik bir sorunu olduğu halde ekspertizde sorunsuz çıkmasına neden olabilir. Özellikle ağır kazalı veya pert kayıtlı araçlarda, bu tür yazılımsal müdahalelerle aracın geçmişi değiştirilmeye çalışılabilir.

   

5. Turbo ve Enjeksiyon Sisteminin Zayıflıkları: Turboşarjlar ve yakıt enjektörleri, yüksek kilometrelerde sorun çıkaran parçalardır. Ancak bir ekspertiz sırasında, turboşarjın mil boşluğunun veya enjektörlerin püskürtme kalitesinin ne durumda olduğu tam olarak anlaşılamaz. Bir motorun turbo arızası, ancak yüksek hızda veya yokuşta tam gaz kullanıldığında kendini gösterebilirken, enjektörlerindeki bir tıkanıklık da kısa bir test sürüşünde gözden kaçabilir.

EKSPERTİZ BİLE NEDEN YANILABİLİR?

Bir ekspertiz raporunun bile yanıltıcı olmasının ardında yatan temel nedenler şunlardır:

• Sınırlı Süre ve Koşullar: Ekspertiz, aracın o anki durumu hakkında bir anlık görüntü sunar. Ortalama bir ekspertiz işlemi birkaç saat sürer ve araç genellikle düz yolda kısa bir test sürüşüne çıkarılır. Oysa bazı arızalar, uzun süreli, yüksek hızda veya yokuş yukarı gibi özel koşullarda ortaya çıkar.
• Gizli ve Görünmez Arızalar: Bir motorun içindeki piston veya segman arızası, şanzımanın beyni olan mekatronik ünitedeki bir kusur, sadece aracın sökülmesiyle veya ileri düzey arıza teşhis cihazlarıyla (ancak her zaman) anlaşılamayan arızalardır.
• Elektronik Manipülasyonlar: Bazı kötü niyetli satıcılar, aracın arıza geçmişini bilgisayarla silerek veya arıza ışıklarını yanıltarak ekspertiz cihazlarının doğru sonuç vermesini engelleyebilir.

GİZLİ KUSURLARI TESPİT ETME YOLLARI

Bu tür gizli kusurlara karşı kendinizi korumanın en iyi yolu, sadece ekspertiz raporuna güvenmek değil, aynı zamanda bilinçli ve şüpheci bir alıcı olmaktır:

• Detaylı ve Uzun Test Sürüşü: Aracı sadece düz bir yolda değil, farklı hızlarda, yokuş yukarı ve dur-kalk trafikte test edin. Bu, şanzıman ve motordaki zayıflıkları ortaya çıkarabilir.
• Yetkili Servis Geçmişi: Mümkünse aracın yetkili servislerden tüm bakım ve onarım geçmişini sorgulayın. Bu, aracın gerçek hikayesi hakkında en güvenilir bilgi kaynağıdır.
• OBD-II Cihazı ile Kontrol: Ekspertiz cihazı dışında, aracın OBD-II portuna bağlanarak geçmiş arıza kodlarını okuyabilen basit bir cihaz kullanmak, silinmiş arıza kayıtlarına dair ipuçları verebilir.
• Aracın Yaşını ve Tipini Araştırın: Almayı düşündüğünüz modelin ve motor tipinin bilinen kronik sorunlarını önceden araştırın. Özellikle yüksek kilometrelerde hangi arızaların sıkça görüldüğünü bilmek, ekspertiz sırasında nelere odaklanmanız gerektiği konusunda size fikir verir.
• Acele Etmeyin: En iyi tavsiye, bir araca aşık olmamak ve satıcının baskısıyla acele karar vermemektir.

Kusursuz bir araç yoktur, ancak bilinçli bir alıcı vardır. Bu adımları izleyerek, ekspertiz raporunda bile gizlenen o kusurları ortaya çıkarabilir ve daha güvenli bir otomobil sahibi olabilirsiniz.