Bilim insanları, 11.4 milyar yıl önce çarpışma rotasına giren iki dev galaksiyi keşfetti. Bir kuasarın yaydığı yoğun radyasyon, komşu galaksideki yıldız oluşumunu neredeyse durdurdu. Gözlemler, şövalyelerin mızraklı düellosuna benzetildi.
Astronomlar, Samanyolu kadar büyük iki uzak galaksinin yaklaşık 11.4 milyar yıl önce, yani evrenin bugünkü yaşının yalnızca beşte biri kadarken çarpışma rotasına girdiğini tespit etti. Bu iki galaksi, kozmosun erken dönemlerinde birbirine doğru hareket etmeye başladı. Bu bulgular, Şili’deki Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizisi (ALMA) ile yapılan gözlemler sonucunda ortaya çıkarıldı.
Çarpışma öncesindeki bu devasa kozmik sahne, bilim insanları tarafından “orta çağda birbirine doğru at süren şövalyeler”e benzetiliyor. Gözlemler, yalnızca iki galaksinin hareketini değil, aralarındaki karmaşık etkileşimi de gün yüzüne çıkardı.
İlginç olan sadece bu çarpışma değil. Galaksilerden birinin merkezinde, süper kütleli bir kara delik tarafından beslenen son derece parlak bir kuasar bulunuyor. Kuasarlar, galaksilerin kalbindeki süper kütleli kara deliklere düşen maddenin ışınımıyla ortaya çıkan olağanüstü parlak gök cisimleridir.
Bu kuasarın yaydığı yoğun radyasyon, çarpışma rotasındaki diğer galaksinin içindeki yıldız doğumunu neredeyse durma noktasına getirdi. Normalde yeni yıldızların doğduğu moleküler gaz bulutları, bu ışınım nedeniyle parçalanarak yıldız oluşumuna elverişsiz hale geldi.
Rusya’daki Ioffe Enstitüsü’nden astrofizikçi Sergei Balaşev, bu etkinin ilk kez gözlemlendiğini vurgulayarak şöyle dedi:
“Kuasarın radyasyonu, komşu galaksinin gazını bozarak yıldız oluşumunu ciddi şekilde engelledi.”
Gözlemler, kuasarın yaydığı yoğun enerji ışınımının adeta bir mızrak gibi diğer galaksinin içine saplandığını gösteriyor. Bu da bilim insanlarına göre oldukça nadir rastlanan bir durum.
Fransa’daki Paris Astrofizik Enstitüsü’nden Pasquier Noterdaeme, bu durumu şu benzetmeyle özetledi:
“Bu ışın, tıpkı bir şövalyenin mızrağı gibi rakip galaksiyi yaralıyor.”
Araştırmalarda, kuasarı besleyen süper kütleli kara deliğin, Güneş’in 200 milyon katı kütleye sahip olduğu belirlendi. Bu, Samanyolu'nun merkezindeki Sagittarius A* kara deliğinden yaklaşık 50 kat daha büyük.
Kara delik çevresindeki gaz ve toz, büyük hızla dönerek sürtünme nedeniyle ısınıyor ve bu da iki yönlü güçlü radyasyon demetlerinin ortaya çıkmasına yol açıyor.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
23:29
YORUM YAZ