Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Çin, görünmezlik (stealth) teknolojisine sahip savaş uçaklarını tespit edebilen kuantum radar sistemlerinde büyük bir eşiği geçti. Anhui eyaletindeki Kuantum Bilgi Mühendisliği Teknoloji Araştırma Merkezi, dört kanallı ultra düşük gürültülü tek foton dedektörünün seri üretimine başladığını duyurdu. Çinli yetkililer, bu cihazın “dünyanın ilk” örneği olduğunu söylüyor.
Bu “foton yakalayıcı”, enerjinin en küçük birimi olan tek bir fotonu bile algılayabiliyor. South China Morning Post’un haberine göre, cihaz kuantum radar ve iletişim sistemlerinde kullanılacak temel bir bileşen olarak tasarlandı. Yani radar, hedefe çarpan fotonların kuantum düzeyindeki değişimlerini okuyarak geleneksel radarların algılayamadığı “görünmez” uçakları tespit edebiliyor.
Geleneksel radarlar, F-22 ya da F-35 gibi düşük radar izine sahip uçaklara karşı çoğu zaman etkisiz kalıyor. Bu uçaklar, özel kaplamaları ve tasarımları sayesinde radar dalgalarını soğuruyor veya yönünü değiştiriyor. Kuantum radarlar ise bambaşka bir prensiple çalışıyor.
Bu sistemlerde gönderilen fotonlar hedefe çarptığında kuantum özellikleri değişiyor. Geri dönen fotonlar incelendiğinde uçağın konumu ve hareketi tespit edilebiliyor. Üstelik uçakların gönderdiği sahte sinyaller, fotonların özgün kuantum özelliklerini taklit edemiyor. Yani görünmezlik teknolojisinin en büyük avantajı ortadan kalkıyor.
Science and Technology Daily’nin aktardığına göre cihaz, mevcut sistemlere kıyasla %90 daha düşük gürültüyle çalışıyor ve -120°C gibi son derece düşük sıcaklıklarda bile performans kaybı yaşamıyor. Radar, dolanık foton çiftleri prensibiyle çalışıyor: Çiftlerden biri hedefe gönderiliyor, diğeri saklanıyor. Dönen sinyal saklanan fotonla eşleştiğinde “kuantum bağlantı” kuruluyor ve hedefin varlığı kesinleşiyor. Bu yöntem, yanıltıcı sinyallere ve elektronik karıştırmalara karşı yüksek direnç sağlıyor.
Yeni sistem yalnızca hassas değil, aynı zamanda enerji açısından da verimli. Geleneksel radarlar gibi yüksek enerjiye ihtiyaç duymuyor, daha az sinyal yayıyor. Bu da hem radarın yerinin tespit edilmesini zorlaştırıyor hem de gizlilik seviyesini artırıyor.
Çin, birkaç yıl önce yaklaşık 100 kilometre menzile sahip bir kuantum radar prototipi tanıtmıştı. Yeni dört kanallı dedektörün, aynı anda birden fazla ışık kaynağından sinyal alabilmesi sayesinde menzilin ve görüntüleme hızının ciddi biçimde artacağı belirtiliyor. Ayrıca sistem, dünyadaki tek kanallı muadillerine göre dokuzda bir boyutta. Bu sayede taşınabilir platformlara entegre edilmesi kolaylaşıyor.
Araştırmacılar, bu teknolojinin sadece askeri değil, sivil alanda da devrim yaratabileceğini söylüyor. Kuantum radarın alt bileşenleri; kuantum iletişim ağlarında, biyomedikal görüntülemede ve derin uzay lazer ölçümlerinde kullanılabilecek.