Düğününde şarkı söyleyen çiftten telif istenmişti! MESAM Başkanı Ergül konuya açıklık getirdi: Olayın muhatabı çiftler değil

İzmir’de yaşayan Hasan Başkaya ve Öznur Başkaya çifti kendi düğünlerinde “Ne bilsin eller” şarkısını seslendirdi. Düğünde çekilen video çiftin sosyal medya hesabında paylaşıldıktan sonra viral olarak pek çok farklı hesaplarda da paylaşıldı. Şarkının sahibi Ankaralı Coşkun ise bir avukat aracılığı ile Başkaya çiftine telif konusunda uzlaşmak için 300 bin TL para talebini bildirdi. Kısa sürede büyük yankı uyandıran olay evlilik hazırlığında olan çiftleri tedirgin ederken, Tgrthaber.com’a konuşan Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Recep Ergül, telife konu olan olayın medyada yansıtıldığından farklı olduğunu söyledi ve Ankaralı Coşkun’un haklı olduğuna vurgu yaptı. İşte çarpıcı röportajın detayları…

Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Recep Ergül İzmirli çiftin yaşadığı telif konusunu 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında değerlendirmek gerektiğine dikkat çekti ve “Ayrıca Türkiye'nin altına imza attığı uluslararası sözleşmelere göre kendi ülkesinde yer alan ve uluslararası alanda da MESAM'ın temsil ettiği kataloğa göre bu şarkıların telifini toplayıp hak sahiplerine dağıtmakla yükümlü. Aslında burada olayın muhatabı gelin ve damat değil.” İfadelerini kullandı.

“OLAYIN MUHATABI DÜĞÜN SALONLARIDIR”

Ankaralı Coşkun’un bu konuda sitem etmekte, feveran etmekte, tepki göstermekte, çok haklı olduğunu belirten MESAM Başkanı Ergül, “Ancak olayın sahibi, muhatabı düğün salonlarıdır. Düğün salonları şayet yasal telifini ödemiş olsa böyle bir sorun ortadan kalkacaktır ve Ankaralı Coşkun da haklı olarak böyle bir olaya başvurmayacaktır.” dedi.

Olayın bir boyutu daha olduğuna dikkat çeken Ergül “Gelin ve damadın o gün söylediği şarkı aynı zamanda sosyal medyada pek çok platformda da paylaşılıyor. Haliyle bu da ikinci bir telif doğuruyor. Dolayısıyla şöyle bir mantık olamaz yani. Efendim bunlar halka mal olmuş şarkılar ama biz işte istediğimiz gibi kullanırız. Olamaz öyle bir şey.” şeklinde konuştu.

“HERKES PARASINI ALIYOR, ESERİN SAHİPLERİ ALAMIYOR”

Hak sahiplerinin meslek birliklerinden telifini talep ettiklerini kaydeden Ergül, “Ancak düğün salonları bunu ödememek için ellerinden gelen her şeyi yapıyorlar. Yasal gerekçeleri var mı? Bir tane yanlış mahkeme kararı buna yol açıyor. Ancak bu mahkeme kararı olmadan önce de zaten ödemek istemiyorlardı. Düşünün o akşam elektriği kullanılıyor. O akşam fotoğrafçılar var. O akşam süslemeciler var. Çiçekçiler var. Davetiye basanlar var. Herkes parasını alıyor. Orada şarkı söyleyen de parasını alıyor. Orkestra üyeleri de alıyor. Ama o eserin sahipleri parasını almıyor. Böyle bir şeyi hangi vicdan, hangi ahlak kabul eder? Dolayısıyla Ankaralı Coşkun burada haklı. Ancak muhatap gelin damat değil. Muhatap düğün salonu sahipleridir. Teliflerini öderlerse bu sorun ortadan kalkacaktır.” İfadelerini kullandı.

“HERKES İSTEDİĞİ HER ŞEYİ PAYLAŞAMAZ”

Sosyal medya üzerinden kazanç sağlamaksızın paylaşılan videolar konusuna da değinen MESAM Başkanı, “Vatandaş istediği her şeyi paylaşabilir mi? Paylaşamaz efendim. Yani o halde bin bir emekle, bin bir güçlükle ve çok ciddi prodüksiyon ücretleri ödenerek yapılan filmleri de o zaman herkes paylaşsın. Böyle bir şey var mı?

Vatandaş kendi evinde, kendi aracında, kendi iş yerinde paylaşıyorsa eğer iş yeri de hani umuma açık müzik dinleten bir yer değilse, kulaklıkla dinliyorsa bu telif doğurmaz. Ancak sosyal medya platformlarından paylaşıldığı zaman izinsiz bir paylaşım söz konusu olduğundan bu telif doğurur. Bu hakkaniyetli adil bir yaklaşımdır.” şeklinde konuştu.

“BİR ŞARKININ PRODÜKSİYON AŞAMASI 250-300 BİN LİRA”

Toplumun “Bu bir şarkı” deyip geçtiğine dikkat çeken Ergül, “O bir şarkının nasıl meydana geldiğini kısaca özetlemek gerekirse bugün bir şarkının prodüksiyon aşaması yaklaşık 250-300.000 lira gibi bir bedelle oluşuyor. E buna bir de tanıtım vesaire koyduğunuz zaman yaklaşık 750-800.000 lirayı buluyor. Peki herkes bu şarkıları ücretsiz kullanırsa bir eser sahibi, iki fonogram yapımcısı, üç yorumcu. Nasıl yaşayacak? Bu mümkün müdür? Yani şuna benzer. Efendim geleneksel türküler, geleneksel şarkılar vesaire gibi söylemleri çokça duyuyoruz. Ona bakarsanız geleneksel yemeklerimiz var, değil mi? İmam bayıldı, geleneksel bir yemek. Kuru fasulye, geleneksel bir yemek. Patlıcan oturtma, geleneksel bir yemek. Ama bunları yerken bir bedel ödüyorsunuz. Şarkıları da bu şekilde değerlendirmek gerekiyor.” İfadelerini kullandı.

“AVRUPA’DA YILLARDIR UYGULANIYOR”

Konuya ilişkin değerlendirme yapan ses sanatçısı ve yazar Onur Akay da gelin ve damattan istenilen telifin ilk etapta kulağa çok garip geldiğini ancak olaya yakından bakıldığında Ankaralı Coşkun’un çok haklı olduğunu vurguladı.

Bundan 15 sene önce konser için Almanya’ya gittiğinde kuaförlerin salonlarında çalan parçalar için bile telif ödediğini aktaran Akay, bu uygulamanın Türkiye’de henüz bir düzene oturamadığını ve bu tarz şikayetlerin de işletme sahiplerinin telif ödemekte ayak sürüdükleri için yaşandığını belirtti. Halkın eğlence amaçlı seslendirdiği şarkılarda herhangi bir sorun yaşanmadığını kaydeden Akay olayın seslendirilen parçadan para kazanmaya döndüğü anda telifin de söz konusu olduğunu aktardı.