Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 23 Eylül Salı günü 15’inci kez BM Genel Kurulu’na hitap edecek. Erdoğan, daha önceki konuşmalarında BM’nin reform ihtiyacına değinmiş ve uluslararası sorunlarda ortak çözümler bulunması çağrısında bulunmuştu.
"Dünya 5’ten büyüktür" ifadesi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesinin orantısız yetkilerine dikkat çeken bir söylemdir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2014 yılındaki BM Genel Kurulu’nda dile getirdiği bu söz, uluslararası sistemin adil bir yapıya kavuşturulması gerektiği düşüncesini yansıtmaktadır. BM’de alınan birçok karar, bu beş ülkenin veto hakkına bağlı olduğundan, diğer ülkelerin söz hakkı sınırlı kalmaktadır.
"Dünya 5’ten büyüktür" sözü, özellikle uluslararası krizlerde alınan kararların engellenmesine karşı bir eleştiridir. Bir ülkenin “hayır” demesiyle kararların geçersiz hale gelmesi, küresel sorunların çözümünü zorlaştırmaktadır. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu sözle birlikte BM’nin daha demokratik, şeffaf ve kapsayıcı bir yapıya ulaşması gerektiğini belirtmektedir.
“Dünya 5’ten büyüktür” sözündeki beş ülke, BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri olan Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, Birleşik Krallık ve Fransa’dır. Bu ülkeler, 1945 yılında II. Dünya Savaşı’nın ardından kurulan düzende özel haklara sahip olmuşlardır. En önemli ayrıcalıkları ise veto hakkıdır. Bu yetki sayesinde, herhangi bir karar bu ülkelerden biri tarafından engellenebilmektedir.
Bu yapı, özellikle Filistin, Suriye, Ukrayna gibi krizlerde BM’nin etkisiz kalmasına yol açmıştır. Kararların birkaç ülkenin inisiyatifine bağlı olması, 193 üyeli BM’de diğer ülkelerin temsil kabiliyetini zayıflatmaktadır. Erdoğan’ın bu ifadeyle işaret ettiği nokta, uluslararası düzenin daha adil bir hale gelmesi için bu sistemin değişmesi gerektiğidir.
“Dünya 5’ten büyüktür” sözü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a aittir. Erdoğan, bu ifadeyi ilk olarak 2013 yılında BM Genel Kurulu’nda dile getirmiş, 2014 yılında ise Cumhurbaşkanı sıfatıyla yaptığı konuşmada daha kapsamlı bir şekilde gündeme taşımıştır. “Dünya 5’ten büyüktür” sözü, Türkiye’nin dış politikasında temel bir söylem haline gelmiştir.
Erdoğan, konuşmalarında BM’nin mevcut yapısının II. Dünya Savaşı sonrası koşulları yansıttığını, ancak günümüz dünyasında değişen dengelere uygun olmadığını belirtmiştir. Afrika, Asya, Latin Amerika gibi bölgelerin temsil edilmediğine dikkat çekerek, BM’nin reforme edilmesi gerektiğini vurgulamıştır.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
23:18
YORUM YAZ