Kuzey rüzgârları serinleyip orman tabanında çıtır yapraklar biriktiğinde, pazar tezgâhlarında kestanenin tatlı aroması belirmeye başlar. Kestane nerede yetişir diye baktığımızda, yüksek nemli yamaçlar ve derin topraklı vadiler öne çıkar. Anadolu’da Karadeniz’in sisli dağ kuşakları, Ege’nin bozkırla buluştuğu yaylalar ve Marmara’nın ılıman ormanları bu lezzetin başlıca vatanı olarak kabul görür.
Kestane yetiştiriciliği, doğru iklimle buluştuğunda yüzyıllık ağaçlar ve nesilden nesle aktarılan çiftçi bilgeliği yaratır. Ağaç, suyu tutan derin toprakta güçlü bir kök sistemi geliştirir; yazın serin esinti, kışın ılıman yağış ona hayat verir. Genellikle 600–1 000 metre rakımda verim zirvesi yakalanır; yüksek rakım, meyve kalın kabuk inceliğini ve şeker oranını artırır. Ekim–Kasım aylarında olgunlaşan kestane, hasat sonrası 0–2 °C’de soğuk depoya alınarak yıl boyu pazara sunulabilir. Kurak coğrafyalarda kök boğazı nemli tutulmazsa iç kuruduğu için “kav” denilen bozuk meyveler artar. Üretimde biyolojik uğraş da önemli: Kestane gal arısı istilasına karşı parazitoit salımı gibi entegre yöntemler son yıllarda yaygınlaşıyor.
•Ilıman ve nemli: Yıllık ortalama 10–15 °C, 800–1 200 mm yağış.
•Toprak: Hafif asit (pH 5,5–6,5) ve derin; kalkerli zemin çinko–demir eksikliğine yol açar.
•Rakım: 400–1 200 m arası optimum; serin dağ yamaçları tatlı oranını yükseltir.
•Sıcaklık toleransı: -20 °C’ye dayanır, ilkbahar geç donu çiçekleri döker.
1.Fidan Seçimi: Aşılı Marigoule–Maraval gibi çeşitler; fidan boyu 80–100 cm, gövde çapı 1 cm.
2.Dikim Aralığı: 8 × 8 m; geniş taç yapısı için seyrek dikim hava sirkülasyonu sağlar.
3.Sulama: Yağışlı bölgede gerekmez; kurak yazda damlama hattıyla 10 günde bir 40 litre su.
4.Gübreleme: Dekara 10 kg N, 8 kg P, 8 kg K; sonbaharda organik gübre, ilkbaharda azotlu takviye.
5.Budama: İlk üç yıl şekil budaması; verim çağında kuru dal ve gal arısı zarar görmüş sürgün temizliği.
6.Hasat: Eylül sonu–Kasım başı; dikenli kupul açılıp kahverengi meyve yere düştüğünde toplanır.
Çiçeklenme haziran ayında; meyve doldurma temmuz–ağustos; olgunlaşma ise kestane hangi aylarda çiçek açar sorusuna sonbahar cevabı verir: eylül sonunda kupul açar, kasım ortasına kadar hasat sürer.
Meyve, %90 nem ve 0 °C’de altı aya kadar dayanır. Ev ortamında delikli kese kâğıdıyla buzdolabı sebzelik bölmesi önerilir; küflenmemesi için haftada bir havalandırılmalıdır.
•Karadeniz: Kastamonu–İnebolu, Sinop, Ordu–Ünye.
•Marmara: Bursa–Küre ve İznik; “Küre Kestanesi” coğrafi işaretli.
•Ege: Aydın–Nazilli, İzmir–Ödemiş; Aydın kestanesi şekerleme sanayisinde meşhurdur.
•Akdeniz: Isparta–Sütçüler mikrokliması, son yıllarda yeni bahçeler.
Toprak analizinde pH yüksek ve demir–çinko düşükse asidik kompost ekleyin. Gal arısı zararı varsa Temmuz–Ağustos parazitoit salımı yapın, kış budamasıyla enfekte dalları yakın.
İLGİLİ HABERLER
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
17:30
YORUM YAZ