Dünya’nın “akciğeri” olarak anılan Amazon yağmur ormanları, yeni araştırmalara göre tehlikeli bir dönüm noktasına yaklaşıyor. Bilim insanları, yüzyıl içinde Amazon’un yemyeşil ormanlarından geriye kurak bir savananın kalabileceği uyarısını ısrarla vurguluyor. Bu büyük değişimin ardındaki gerçek ise 'iklim değişikliği ile ormansızlaştırmanın birleşen etkisiyle hızlanma' şeklinde tanımlanıyor.
Live Science'ın haberine göre, 6 milyon kilometrekarelik alanıyla gezegenin en büyük tropikal ormanı olan Amazon, dünyanın bitki ve hayvan türlerinin yaklaşık yüzde 10’una ev sahipliği yapıyor. Dünya Doğayı Koruma Vakfı verilerine göre bölge, 99 ila 154 milyar ton karbon barındırıyor ve her yıl ortalama 180 santimetre yağış alıyor. Bu nedenle, küresel su ve karbon döngülerinin vazgeçilmez bir parçası olarak iklimin düzenlenmesinde kritik rol oynuyor.
Son yüzyılda, Amazon gibi yağmur ormanları kuraklık ve orman yangınlarıyla daha kırılgan hale geldi. İklim değişikliği ve ormansızlaştırma, bu süreçte en büyük tetikleyiciler olarak öne çıkıyor. Dünya Kaynakları Enstitüsü’nün verilerine göre, sadece 2024 yılında Brezilya Amazon’unda 28 bin kilometrekarelik orman alanı yok oldu.
Jeofizik Araştırma Mektupları dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada, uzmanlar Amazon’un geleceğini yeniden mercek altına aldı. Bulgular, ormanın yemyeşil yapısından koparak kuru çayırlıklara dönüşebileceği kritik bir eşiğin hızla yaklaştığını ortaya koyuyor. Cambridge Üniversitesi Dünya Sistemleri Bilimi Profesörü Andrew Friend, “Böyle bir değişimin mümkün olduğuna dair güçlü gerekçelerimiz var. Asıl soru şu: İklim değişikliği ve ormansızlaştırma hangi noktada bu dönüşümü tetikleyecek?” ifadelerini kullandı.