Devlet, MASAK(Mali Suçları Araştırma Kurulu) aracılığıyla internet üzerinden yapılan dolandırıcılık gibi "bilişim suçlarında" hızlı hareket edebilmek için yeni bir yasa çıkarmak istiyor. Yeni yasada bir hesapta şüpheli bir para hareketi gördüklerinde bu hesabı üç gün boyunca dondurma (askıya alma) yetkisine sahip olacaklar. Bu dondurma işlemi için bankanın hâkime veya savcıya sorması gerekmeyecek. Ceza Hukuku Profesörü Dr. Ersan Şen, kanunun mülkiyet hakkına etkisini, kanunun kapsamını Tgrthaber.com Ekonomi editörü Bengü Sarıkuş'a anlattı.
Şen, Ceza Muhakemesi Kanunu'na (CMK) eklenmesi planlanan "Bilişim suçlarının işlenmesi suretiyle elde edilen menfaatin bulunduğu hesabın askıya alınması ve el koyma" başlıklı m.128/A hükmü hakkında görüş bildirdi.
48 saate kadar askıya alma yetkisinin bankalar, ödeme hizmeti sağlayıcıları veya kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından kullanılmasına izin veren bu düzenlemenin mülkiyet hakkına müdahale olduğunu belirten Şen, yargı erkinin de devre dışı bırakıldığını ifade etti.
CMK m.128/A'da yer alan "Suçta kullanılan her türlü hesabın üç güne kadar askıya alınmasına ilgili banka, ödeme hizmeti sağlayıcısı veya kripto varlık hizmet sağlayıcısı tarafından karar verilebilir." ifadesini eleştiren Şen, "Bu ifade, hakim veya Cumhuriyet savcısı olmaksızın bir kişinin suçta kullanılan hesabına geçici tedbir koymak suretiyle Anayasa m.35 ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Ek Protokol m.1 ile güvence altına alınan mülkiyet hakkına müdahale anlamına geliyor" dedi.
Her ne kadar birkaç gün için de olsa da, Anayasa m.35’in ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Ek Protokol m.1’in güvencesinde bulunan mülkiyet hakkının kısıtlandığı, kısıtlamanın da esasen kamu görevlileri tarafından yerine getirilmediğini belirten Şen, yargı erkinin bu aşamaya hiç müdahil olmayacağını vurguladı.
Meclis'in bu yeni kuralı getirme amacı bankalara, bir şüpheli işlem gördüklerinde anında, hızlı ve geçici olarak o hesabı dondurma yetkisi vermek. Böylece, para suçluların eline geçmeden engellenmiş olacak. Ancak Şen, önerilen maddede sayılan suçların banka görevlileri tarafından nasıl ayırt edilebileceği sorusuna da dikkat çekiyor.
Yeni kanunda hesap sahibi, askıya alma kararına karşı savcılığa başvurabilir; savcı bu başvuruyu 24 saat içinde değerlendirecek. Askıya alma / elkoyma sürecinde, bu tedbiri uygulayan banka ya da kurumun kararı hukuka uygun sayılıyor.
Askıya alma süresi 48 saat olarak sınırlanıyor. Bu sürenin amacı, “suçtan elde edilen menfaatin başka yere aktarılması veya ortadan kaldırılması” gibi riskleri önlemek. Bankanın, şüpheli parayı 48 saat tuttuğu belirtilirken bu süre içinde Savcılık veya Hakimlik kurumunun devreye girip paranın suçla bağlantısı varsa kalıcı olarak el koyma kararının kanunda altı çiziliyor.
Ersan Şen, önerilen maddede sayılan suçların banka görevlileri tarafından nasıl ayırt edilebilip de sayılan suçlardan birisinin işlendiği sonucuna varılabileceğinin anlaşılamadığını belirtti. Şen, bu konuda en azından uzman bir kamu kurumu ile iletişime geçilmesi suretiyle hesap hareketinde kısıtlamaya gidilmesinin daha isabetli olacağını söyledi.
Mevcut durumda CMK m.128'e uygun el koyma tedbirinin uygulanabilmesi için MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu) veya BDDK (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu) tarafından usule uygun hazırlanmış bir raporun gerekli olduğu, ancak bu raporun hazırlanmasının zahmetli ve uzun süreli olabildiği dile getiriliyor.
Bu düzenleme kabul edilirse Türkiye’de bankacılık, ödeme hizmetleri ve kripto alanlarında mali suçlarla mücadelede önemli bir dönüşüm yaşanacak. Tasarı hala Meclis’te; yani metin üzerinde değişiklik yapılma ihtimali var. Kanunun son hali önümüzdeki günlerde belli olacak.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
16:04
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ