Yapılan araştırmalar kira ödüyor olmanın en büyük stres kaynaklarından biri olduğunu gösterdi. Her ay belirlenen tarihlerde ev sahibine ödenen kira tutarı bütçelerde derin boşluklar oluştururken kiralanan evde gereken onarımlar da ekstra bir masraf olarak can sıkıyor. Fakat kiracıların yaptığı bu harcamalar, Türk Borçlar Kanunu çerçevesinde çok daha farklı bir şekilde değerlendiriliyor. Uzmanlar ise hem kiracıların hem de ev sahiplerinin bu konuda daha bilinçli davranması konusunda uyarıyor…
Kiralama işlemi sırasında her iki tarafın da yani ev sahibinin ve kiracının karşılıklı yükümlülükleri bulunuyor. Ve bu yükümlülükler kanun yolu ile düzenleniyor. Bu kapsamda Türk Borçlar Kanunu’na göre ev sahibinin kiralanan mülkü kullanıma elverişli halde bulundurma yükümlülüğü bulunuyor. Ancak evi kiracının kullanımına bırakan ev sahibinin tek yükümlülüğü bu değil. Zira yasaya göre evdeki yapısal problemler, yüksek maliyetli onarımlar ve güvenliği tehdit eden arızaların onarımı da direkt olarak ev sahibinin karşılaması gereken giderler arasında yer alıyor.
Günümüzde özellikle İstanbul gibi kalabalık şehirlerde ev bulabildiğine bile şükreden kiracılar, yasa ile belirlenen haklarını bilmediği için birçok onarım masrafını kendi cebinden karşılıyor. Fakat kanunlar, bu tarz zorunlu giderleri kendisi karşılayan kiracının yaptığı harcamayı ev sahibinden isteme hakkı bulunduğunu net bir şekilde ortaya koyuyor.
Kiracının, kiraladığı yerde sağlıklı ve güvenli bir şekilde yaşayabilmesi için yapılan bakım, onarım ve yenileme çalışmaları, kiracının değil ev sahibinin yükümlülüğünde bulunuyor.
Ev sahibinin karşılaması gereken bakım, onarım ve yenileme çalışmaları ise şu şekilde sıralanabilir:
Kimi durumlarda kiracı bilgilendirme yapsa bile ev sahibi ihtiyaç duyulan tamiratı geciktirebiliyor veya çıkan masrafı karşılamak istemeyebiliyor. Bu gibi durumlarda kiracı sağlıklı ve güvenli bir şekilde yaşayabilmek için evin ihtiyacı olan onarımı kendisi üstlenmek zorunda kalabilir. İşte tam da bu esnada hukuki haklar devreye giriyor. Yapılan harcamalar yasal açıdan zorunlu gider olarak değerlendirilirken, ev sahibinin de bu giderleri karşılaması gerekiyor.
Ev sahibinin karşılaması gereken zorunlu giderlerin kapsamına bakıldığında ise en çok şu gibi durumlarla karşılaşılıyor
Elektrik tesisatının yenilenmesi
Çatının akması nedeniyle onarım çalışması yapılması
Güvenliği tehdit eden yapısal sorunların giderilmesi,
Bozuk kombinin değiştirilmesi…
Ev sahipleri ile kiracılar arasında sıkça tartışma konusu olan bakım ve onarım çalışmalarına ilişkin Yargıtay’ın aldığı karar, kiracı haklarını gözler önüne serdi. Yüksek yargı organının verdiği emsal kararda ev sahibinin kiralanandaki bir ayıp giderilmeden sorumluluktan kaçamayacağına dikkat çekildi. Ayrıca, kiracının kendi cebinden harcadığı zorunlu onarım bedelinin ev sahibi tarafından karşılanması gerektiği net bir şekilde ifade edildi.
Tüm bunların yanı sıra kiracının harcamayı kendi bütçesinden yapması halinde ise harcanan miktarın mahsup edilme hakkı da olduğu belirtildi. Böylelikle, zorunlu harcanmayı kendisi karşılayan kiracının bu masraf bedelini kira ödemesinden düşebilecek ve bunun için hiçbir yasal yaptırımla karşılaşmayacak.
Google Play
App Store