İşçi ve işveren arasında en önemli konulardan biri olan kıdem tazminatı konusunda çoğu çalışan, yalnızca işveren tarafından işten çıkarıldığında kıdem tazminatı alınabileceğini düşünüyor. Ancak Sosyal Güvenlik Kanunu, kendi isteğiyle işten ayrılan bazı sigortalılara da bu hakkı tanıyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun hangi şartlarda kıdem tazminatı alınabileceğini açıkladı.
Erdursun, çalışanların, yaş şartı aranmaksızın sigortalılık süresi ve prim gün sayısını doldurduklarında Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) “Kıdem Tazminatına Esas Yazı” alarak işten ayrılabilir ve kıdem tazminatı talep edebildiklerini söyledi.
-8 Eylül 1999’a kadar sigortalı olanlar:
-En az 3600 prim günü varsa, SGK’dan yazı alıp işten ayrılarak kıdem tazminatına hak kazanırlar.
-9 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 arası sigortalı olanlar:
-4500 prim günü ve 25 yıllık sigortalılık süresi şartlarını tamamladıklarında tazminat hakkı elde ederler.
-Alternatif olarak: 7000 prim günü tamamlayanlar, 25 yılı beklemeden de kıdem tazminatı alabilirler.
-1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olanlar:
-Kademeli olarak artan prim gün şartını yerine getirmelidirler:
-2008’de başlayanlar: 4600 gün
-2009: 4700 gün
-2010: 4800 gün
-2011: 4900 gün
-2012: 5000 gün
-2013: 5100 gün
-2014: 5200 gün
-2015: 5300 gün
-2016 ve sonrası: 5400 gün
Bu şartları tamamlayanlar, SGK’dan yazı alıp noter aracılığıyla işverene bildirerek işten ayrılabiliyor.
Erdursun, kıdem tazminatının, işyerindeki her bir yıl için 1 brüt maaş olarak hesaplandığını; 2025 yılı için kıdem tazminatı tavanının 53.919,68 TL olduğunu yani maaşı yüksek olan çalışanlar için dahi yıllık tazminat bu tutarının bu rakamı aşamayacağını belirtti.
Çalışanlar, kıdem tazminatına esas yazı ile işten ayrıldıktan sonra başka bir işyerinde çalışmaya devam edebilir. Hatta aynı şartları tekrar sağladıklarında yeniden kıdem tazminatı hakkı elde edebilirler.
Erdursun, işverenin kıdem tazminatı ödemeye yanaşmaması halinde öncelikle arabulucuya başvurulacağını, 30 gün içinde anlaşma sağlanmazsa yargı yoluna gidilebileceğini ifade etti.