Türkiye'de ve dünyada evlilik sayıları azalırken boşanma oranları da artıyor. Son nüfus verilerine göre ise Türkiye'de doğum ve genç nüfus oranı düşüş eğiliminde. Mevzuatta evliliği teşvik etmek için birtakım desteklemeler yer aldığını ifade eden Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, SGK'nın evlilik yardımı hakkında detaylı bilgi verdi.
Halk arasında “Çeyiz yardımı” olarak bilinen evlenme yardımının sadece kız çocuklarına verilip erkek çocuklarına verilmediğini belirten Karakaş, bu ödeneğin, SSK’dan ölüm geliri veya aylığı almakta iken evlenen ve bu nedenle aylığı kesilen kız çocuklarına bir defaya özgü olmak üzere, evlenme tarihindeki gelir ve aylığının iki yıllık (24 aylık) tutarı olarak SGK tarafından ödendiğini söyledi.
Karakaş, evlenme ödeneği verilen kız çocuklarının, gelir ve aylıklarının, evlenme tarihini izleyen ödeme dönemi başından itibaren durdurulduğunu ifade etti.
İş Kanunu’nda kendi isteği ile istifa edip işten ayrılanlara kıdem tazminatı ödenmemesi yönünde düzenlemeler yer aldığını hatırlatan Karakaş, kadınlara mahsus olarak en az bir yıllık çalışması bulunan kadın işçinin evlenmesi nedeniyle bir yıl içinde hizmet akdini feshederek işten ayrılması hâlinde kıdem tazminatını alabilmesi yönünde özel bir hak tanındığını; bu hakla evlilik nedeniyle çalışma hayatına ara vermek isteyen kadınlara hak kaybına uğramadan kolaylık sağlandığını vurguladı.
Karakaş ayrıca açılacak çeyiz hesabıyla en az 3 yıl birikim yaparak 27 yaşınızı doldurmadan önce evlilik yapılması hâlinde toplam birikimlerin %25’i kadar devlet katkısı elde edip birikimlerden kâr payı getirisi de elde edilebileceğini söyledi.
Karakaş, "Çeyiz parası olarak bilinen evlenme yardımından faydalanmak için her şeyden önce SSK (4/1-a), Bağ-Kur (4/1-b) veya Emekli Sandığı (4/1-c) kapsamında yetim maaşı alıyor olmak gerekmektedir. Bu yardımı, SSK ve Emekli Sandığından ölüm geliri veya aylığı almakta iken evlenen kız çocuklarına verilmekte iken, 01.10.2008 tarihinden itibaren bu hak, Bağ-Kur’dan ölüm geliri veya aylığı almakta iken evlenen kız çocuklarına da verilmektedir." dedi.
SGK, evlenmeleri nedeniyle, Emekli Sandığına tabi memurdan dolayı bağlanan dul ve yetim aylığı kesilen; eşlere, kız çocuklara, anaya bir defaya mahsus olmak üzere, almakta oldukları dul ve yetim aylıklarının 12 aylık tutarında “evlenme ikramiyesi” adı altında evlenme yardımı yaptığını ancak kız, eş ya da anne evlendikten sonra bir yıl geçmeden boşanırlarsa SGK'nın hemen maaş bağlamayacağını belirtti.
Karakaş, evlenme yardımı verilenlerden, dul kalmak veya boşanmak suretiyle yeniden aylık almaya başladıktan sonra tekrar evlenenlere ikinci defa evlenme yardımı verilmediğinin altını çizdi.