Yozgat merkeze bağlı Esenli köyündeki Gelingüllü Barajı’nda, beklenen yağışların olmaması ve bilinçsiz su kullanımı nedeniyle su seviyesi son yılların en düşük seviyesine indi. Sulama amacıyla 1994’te hizmete açılan ve 20 bin 474 hektarlık alanı sulayan baraj, bölgedeki tarım ve balıkçılığın can damarı konumundaydı. Ancak doluluk oranının yüzde 10’lara kadar düşmesi, yıllardır su altında kalan eski köyü ortaya çıkardı.
Baraj suları çekilince, köyün boşaltılmadan önceki yerleşim alanları yeniden görünür hale geldi. Aralarında okul, belediye binası, cami ve mezarlıkların da bulunduğu yapılar, yıllara meydan okuyarak ayakta kaldı. Köy halkı, geçmişin izlerini taşıyan bu yapıları görmeye akın etti.
Esenli doğumlu Muammer Aydın, yıllar sonra yeniden gördüğü eski köyünde derin duygular yaşadığını anlattı:
“İlk ve ortaokulu burada okudum. Evlerin bir kısmı baraj yapılırken istimlak edilmedi, hâlâ duruyor. Çürümemiş, yıkılmamışlar. Çocukluğumuz buralarda geçti. Görünce insan ister istemez geçmişe gidiyor, duygulanıyor.”
Köyde büyüyüp genç yaşta Antalya’ya giden, 10 yıl önce ise tekrar dönen Durmuş Çetin ise, “Suyun altında kalan okulumuz, camimiz ortaya çıktı. Çocukken okul bahçesinde misket oynardık, camide Kur’an kursuna giderdik. Şimdi mezarlarımız bile ortada. Ama bu durum iyi değil; çünkü köyümüzün yüzde 30’u balıkçılıkla geçiniyor. İklim değişikliği ve bilinçsiz su kullanımı barajı kuruttu.” dedi.