Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Futbol taraftarlarının takımları gol attığında, kazandığında veya kaybettiğinde beynin gösterdiği 'aşırı' aktivite, kişinin sonraki davranışlarını belirleyebilir. Şili'deki bilim insanları, taraftarların maç izlerkenki beyin kan akışındaki değişimleri inceleyerek futbola olan yoğun bağlılığın nöral aktiviteyi etkilediğini ortaya koydu.
Araştırmacılar tarafından yapılan bir deneyde, futbol taraftarlarının maçları izlerken beyinlerindeki kan akışının nasıl değiştiği incelendi. Takımın gol attığını görmenin, ödül ile ilişkilendirilen beyin bölgesini harekete geçirdiğini ve dopamin gibi keyif veren kimyasalların salınımına yol açtığı saptandı.

Çalışmanın baş yazarı Francisco Zamorano Mendieta, yoğun bağlılığın nöral aktiviteyi etkilediğini vurguladı.
Mendieta, önemli bir zafer elde edildiğinde, beyindeki ödül devresinin rakip olmayan takımlara karşı kazanılan zaferlere kıyasla daha fazla yükseldiğini belirtti.
Araştırmada, 20 ila 45 yaşları arasındaki, Şili'nin rakip kulüpleri olan Colo-Colo ve Club Universidad de Chile taraftarı 60 sağlıklı erkek yer aldı. Uzmanlara göre, özellikle Güney Amerika ve Avrupa'daki futbol taraftarları, takım bağlılıkları ve coşkuları ile öne çıkıyor, bu da onları aşırı duygular ve beyin aktivitesi için ideal bir örneklem haline getiriyor.

Takım kaybettiğinde ise beynin farklı bir alanı, içe dönüklükle ilgili olan bir bölge tetikleniyor. Mendieta'ya göre, "zihinselleştirme ağı" denilen ve kişinin kendi zihinsel durumlarını veya başkalarınınkini düşünme yeteneğini destekleyen bu ağın aktivasyonu, taraftarı kaybın acısını hafifletmeye yarayan 'içe dönük bir duruma' götürebilir.
Başka bir deyişle, taraftarlar rakiplerinin gol attığını gördüğünde, olan biteni rasyonelleştirmeye çalışıyor.

Fonksiyonel MRI (fMRI) kullanılarak yapılan ölçümlerde, taraftarın takımı başarılı olduğunda veya başarısız olduğunda beyin aktivitesinin saniyeler içinde çarpıcı biçimde değiştiği görüldü. Yüksek fanatikliğe sahip katılımcılarda ödül sistemi aktivasyonunun rakiplere karşı atılan gollerde rakip olmayanlara göre çok daha güçlü olduğu tespit edildi. Araştırmaya göre, bu kişiler dramatik anlarda aniden 'parlayabilirler.'
Çalışmanın endişe verici bir bulgusu, mağlubiyet sırasında bilişsel kontrolü düzenleyen mekanizmanın engellenebilmesi. Mendieta, bunun etraftaki insanlar için tehlikeli olabileceğini ifade etti.