ABD’de 13-17 yaş aralığındaki gençlerle yapılan kapsamlı bir anket, her 10 gençten 7’sinin yapay zeka destekli sohbet botlarıyla en az bir kez etkileşime geçtiğini ortaya koydu. Görüşülen gençlerin yarısı, bu sistemlerle düzenli sohbet ettiğini ifade etti. Araştırma, medya ve teknoloji alanında çocukların güvenliğini inceleyen Common Sense Media tarafından gerçekleştirildi. Toplamda 1060 gençle yapılan görüşmeler, yapay zeka kullanımının gençlerin gündelik yaşamına hızla yerleştiğini gösterdi.
Klasik görev odaklı yapay zekalardan farklı olarak “yapay zeka arkadaş” kategorisindeki sohbet botları, kullanıcıyla duygusal yakınlık kurmak üzere geliştiriliyor. Replika, Character.AI ve Nomi gibi platformlarda yer alan bu sistemler, gençlerin yalnızlık, stres ve merak gibi duygularına doğrudan temas ediyor.
Araştırmaya göre gençlerin yüzde 30’u bu botları sadece eğlence amaçlı kullanırken, yüzde 28’i teknolojik meraktan dolayı tercih ediyor. Ancak dikkat çekici bir sonuç da şu: Her üç gençten biri, ciddi sorunlarını yapay zeka arkadaşlarıyla paylaşmayı tercih ediyor.
Katılımcıların dörtte biri, bu sistemlere isim ya da adres gibi kişisel bilgilerini verdiğini kabul ederken, yüzde 34’lük bir kesim sohbet esnasında rahatsız edici deneyimler yaşadığını belirtti. Her ne kadar bu tür olumsuz durumların sıklığı düşük görünse de, uzmanlar gizlilik ve etik risklerin görmezden gelinmemesi gerektiğini vurguluyor.
Ankette gençlerin yarısı, yapay zekadan gelen tavsiyelere güvenmediğini söyledi. Ancak yaş grupları arasında belirgin bir fark var: 13-14 yaşındaki gençler, 15-17 yaş grubuna kıyasla yapay zekaya daha fazla güven duyuyor. Bu durum, yaş küçüldükçe dijital farkındalığın da azaldığını gösteriyor.
Öte yandan gençlerin büyük bölümü, gerçek arkadaşlıkların yerini hiçbir teknolojinin tutamayacağı görüşünde birleşiyor. Yüzde 80’i, zamanını öncelikle arkadaş çevresiyle geçirmeyi tercih ettiğini belirtiyor.
Common Sense Media, sonuçlara ilişkin yayınladığı raporda net bir çağrı yaparak: “Yapay zeka sohbet botları, yeterli güvenlik önlemleri sağlanmadığı sürece 18 yaş altındaki bireyler için uygun değildir” dedi.
Kurum, geçmişte sosyal medya platformlarında yapılan hataların tekrarlanmaması gerektiğine dikkat çekerek, yasal düzenlemelerin ve teknoloji denetimlerinin acilen hayata geçirilmesini talep etti.