Bilim insanlarından müjdeli haber! İklim kriziyle mücadelede devrim gibi yöntem: Karbon, karbonat tozuna dönüştürüldü
Atmosferdeki karbonun yakalanıp depolanmasına yönelik yeni bir yöntem, küresel ısınmanın başlıca nedenleri arasında yer alan karbon emisyonlarını azaltmada önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Bilim insanları tarafından geliştirilen bu yöntem, halihazırdaki karbon yakalama yöntemlerinden üç kat daha etkili olmasıyla dikkat çekiyor. Bu sayede atmosferden emilen karbon, kabartma tozu olarak da bilinen sodyum bikarbonata dönüştürülüyor. Elde edilen sodyum bikarbonat, okyanuslarda depolanarak doğal döngünün bir parçası haline geliyor. Yenilikçi yaklaşım, gezegenimizin geleceği için umut vaat eden bir çözüm sunuyor.
CNN haberine göre, bilim insanları atmosferdeki karbonun yakalanıp depolanmasına yönelik yeni bir yöntem geliştirdi. Bu yöntem halihazırdaki karbon yakalama yöntemlerinden üç kat daha etkili ve karbon havadan emilerek sodyum bikarbonata dönüştürülüyor. Elde edilen sodyum bikarbonat ise okyanuslarda depolanabiliyor.
"TEKNOLOJİK İMKANLAR KULLANILMALI"
Bilim insanları, fosil yakıtların kullanımının azaltılmasının iklim kriziyle başa çıkmanın yolu olduğunu söylüyorlar. Ancak, geçmişte çok fazla karbon salınımı gerçekleşti ve gelecekte de yeterli miktarda kısıtlama yapılamayacağı için araştırmacılar havadaki karbonun da giderilmesi gerektiğini belirtiyorlar.
Ormanlar ve okyanuslar havayı temizleyebilir, ancak insanların saldığı karbon miktarı fazla olduğu için tüm karbonu yok edemezler. Bu nedenle, teknolojik yöntemlerin kullanılması gerekiyor.
HAVADAKİ KARBONUN TEMİZLENMESİ MALİYET GEREKTİRİYOR
Söz konusu teknolojik yöntemlerden birinde karbon, çelik ve çimento fabrikaları gibi doğrudan yayıldığı yerlerden toplanıyor.
Karbonun "doğrudan havadan yakalandığı" diğer yöntemde ise karbon kirliliği doğrudan atmosferden emiliyor ve toprağa enjekte edilerek yok ediliyor. Ancak karbondioksitin (CO2), havadaki yoğunluğu binde 4 olduğundan bu yöntem, hem zor hem de maliyetli.
Karbondioksiti yakalama teknolojileri üzerine çalışmalar yürüten en büyük işletmeler arasında gösterilen Climeworks, yılda 4 bin ton CO2 temizleme kapasitesine sahip. Öte yandan bu miktar 800 arabanın bir yılda ürettiği karbon kirliliğine denk geliyor.
CO2 DENİZ SUYU KULLANILARAK SODYUM BİKARBONATA DÖNÜŞTÜRÜLÜYOR
Araştırmacılardan Lehigh Üniversitesinde görevli Prof. Arup SenGupta, büyük tesislerin bile çok az miktarda karbonu temizleyebildiğini, maliyetinin de ton başına birkaç yüz dolar olduğunu kaydetti.
SenGupta, havadan karbonu çekmek için kullanılan emici malzemede bakır kullanıldığını böylece mevcut olanlardan iki ya da üç kat daha fazla CO2 temizleme kapasitesine ulaşıldığını belirtti. Bakırın kolay ve ucuz üretilebileceğini kaydeden SenGupta, CO2'nin havadan yakalanmasının ardından deniz suyu kullanılarak sodyum bikarbonata dönüştürülerek denize atılabileceğini söyledi.
SenGupta, "Atmosferdeki günlük hatta yıllık CO2 salınımını okyanusa ekleseniz bile okyanusun konsantrasyondaki artış çok çok küçük olacaktır" açıklamasında bulundu.
Yeni geliştirilen teknolojinin artık laboratuvardan çıkarılmaya ve test edilmeye hazır olduğunu kaydeden SenGupta, bu tür tesislerin kıyıdan uzakta kurulmasıyla işlem için gerekli miktardaki deniz suyunun sağlanabileceğini, dünya çapında birkaç yerde bu teknolojinin denenmesi ve geliştirilmesi gerektiğini belirtti.
SODYUM BİKORBONATIN OKYANUSA ATILMASI YASAK
Edinburg Üniversitesi Öğretim Üyesi Stuart Haszeldine, yeni yöntemin gerçekleştirilmesinin zorluğuna ve uluslararası anlaşmalara aykırılık teşkil etmesine dikkat çekerek yöntemi eleştirdi. Sheffield Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümünden Prof. Peter Styring ise, yetersiz araştırma yapılmış olması nedeniyle bile küçük miktarlardaki sodyum bikarbonatın etkilerinin bilinmediğini savundu ve elektrik santralleri ve endüstriyel tesislerden karbonun yakalanmasının daha etkin olduğunu belirtti.
Bazı bilim insanları, karbon kirliliğini azaltmak için teknolojilere yoğunlaşmanın fosil yakıtların azaltılması politikalarından sapma anlamına gelebileceği ve bu durumun çevreyi kirletmeye devam etme izni olarak algılanabileceği endişesini dile getiriyor. Ancak iklim krizinin aciliyeti göz önüne alındığında, hükümetler ve uluslararası kuruluşlar bu yöntemin geliştirilmesine ilgi gösteriyor. Araştırmanın sonuçları Science Advances dergisinde yayımlandı.
