ABD Başkanı Donald Trump, yarın Alaska'da gerçekleşecek kritik zirve öncesinde açıklamalarda bulundu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Savaşı'nı sonlandırmak için bir araya gelecek olan Trump, görüşmeden umutlu olduğunu ifade etti.
Rus lider Putin'in de bir anlaşma istediğini düşündüğünü ifade eden Trump, görüşmenin ardından basın toplantısı düzenleyeceğini söyledi. Fakat bu toplantıda Putin'in olup olmayacağını bilmediğini de sözlerine ekledi.
Trump, Putin ile yarın Alaska’da yapacağı görüşmenin kötü geçmesi halinde kimseyi aramayacağını açıkladı. Ayrıca "Hemen ateşkes sağlanabileceğini sanmıyorum" dedi.
ABD lideri, Rusya ve Ukrayna’nın barış için sınırlar ve topraklar konusunda karşılıklı tavizler vereceğini ifade etti. Trump, Putin ile görüşmesinde bir sonuç çıkmaması halinde Rusya’ya yaptırım uygulayacağını açıklayarak, Putin ile yapacağı görüşmenin başarısızlıkla sonuçlanma ihtimalinin yüzde 25 olduğunu ifade etti.
Trump, kritik zirveye dair açıklamalarını sürdürürken Kremlin'de de görüşmeye dair açıklamalar geldi. Kremlin Sarayı, "Alaska'da yapılacak Rusya-ABD zirvesinin sonuçlarını şimdiden tahmin etmek yanlış olur" ifadelerine yer verdi. Trump'ın barış çabalarının Rusya ve Putin tarafından takdir gördüğünü ifade edilirken ise şu sözler kullanıldı:
"Trump, en karmaşık sorunları çözmek için eşi benzeri görülmemiş bir yaklaşım sergiliyor. Bu eylemler Moskova ve Putin tarafından büyük takdir görüyor."
Trump'tan önce açıklamalarda bulunan Rusya Devlet Başkanı Valdmir Putin, "ABD yönetimiyle birlikte geldiğimiz aşamayı sizlere anlatmak istiyorum. Herkesin bildiği gibi ABD yönetimi savaşı sona erdirmek, krizi bitirmek ve bu çatışmaya dahil olan tüm tarafların çıkarlarına uygun bir anlaşmaya varmak için oldukça enerjik ve samimi çabalar sarf ediyor" ifadelerini kullandı.
Putin, Ukrayna'daki çatışma çözümüne ilişkin müzakerelerin ardından stratejik saldırı (nükleer) silahlarının kontrolü konusunda anlaşmalara varılabileceğini de vurguladı. Putin, Ukrayna konusunda varılacak anlaşmaların iki ülke arasında ve Avrupa'da uzun vadeli barış şartları oluşturması gerektiğini söyledi.
Toplantıya ilişkin bilgi sahibi bir kaynağa göre, Putin ve Zelenski ile üçlü zirve yapmayı planlayan Trump, daha önce Rusya ve Ukrayna arasındaki müzakere görüşmelerinin ev sahipliğini gerçekleştiren Türkiye'yi işaret etti.
Üçlü zirve için Türkiye'yi potansiyel ev sahibi olarak değerlendiren Trump, olası bir görüşme sürecine Türkiye'nin de dahil olacağını kaydetti.
Trump, daha sonra Beyaz Saray’da yaptığı bir başka açıklamada ise Putin ile yapacağı görüşmenin ardından asıl kritik adımın bu görüşmeden hemen sonra yapılacak ikinci toplantı olacağını belirterek "Başkan Putin, Başkan Zelenskiy ve ben bir toplantı yapacağız. Belki bazı Avrupa liderlerini de davet ederiz, belki de davet etmeyiz. Bilmiyorum. Asıl önemli olan ikinci toplantı olacak. Ne olacağını göreceğiz. Ve bence Başkan Putin barış yapacak. Başkan Zelenskiy de barış yapacak. Anlaşıp anlaşamayacaklarını göreceğiz, eğer anlaşırlarsa harika olacak" dedi.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmenin ilk başta kolay olduğunu düşündüğünü ancak gelinen noktada şu ana kadar sona erdirdiği savaşlar arasında en zoru olduğunu ifade eden Trump, "Ben başkan olsaydım bu savaş asla çıkmazdı. Milyonlarca insan öldü ve ben tek bir nedenle oradayım, bu savaşı çözüp çözemeyeceğimi görmek için. Öldürmeyi durdurabilir miyim görmek istiyorum. Yaptığımız her şey yanlıştı. Yapılan her şey yanlıştı. Herkes suçlu. Putin suçlu. Hepsi suçlu. Bu asla olmaması gereken bir savaş" dedi.
NATO’nun savunma bütçesindeki artışı örnek göstererek ABD’nin eski Başkanı Joe Biden yönetimini eleştiren Trump, "Ukrayna’ya para ödemiyoruz, ekipman sağlıyoruz ve NATO bu ekipman için yüzde 100’ün üzerinde ödeme yapıyor. Onlar bizim ekipmanımızı satın alıyor ve yüzde 100 ödeme yapıyor. NATO artık milyarlarca dolar ödüyor. Biden, 350 milyar dolar verdi, karşılığında hiçbir şey almadı" ifadelerini kullandı.
Gazze’de insani yardım çalışmalarını haberleştirmek üzere gazetecilerin bölgeye girişine izin verilmesi için İsrail’e baskı yapıp yapmayacağı sorusuna Trump, "Bunun olmasını istiyorum. Gazetecilerin girmesine hiç itirazım yok. Gazeteciyseniz, haber yapmak çok tehlikeli bir durumdur, biliyorsunuz ama bunu görmek isterim" cevabını verdi.
Alaska’da Putin ile görüşmesinin seyrini hızla değerlendireceğini belirten Trump, "Bence Başkan Putin bir anlaşma görmek istiyor. Eğer ben başkan olmasaydım, Ukrayna'nın tamamını ele geçirirdi. Herkesin duruşunu göreceğiz ve ilk iki, üç, dört veya beş dakika içinde iyi bir toplantı mı yoksa kötü bir toplantı mı olacağını anlayacağım. Kötü bir toplantı olursa çok çabuk bitecek, iyi bir toplantı olursa çok yakın bir gelecekte barışa kavuşacağız" dedi.
Trump, başkanlığı döneminde çözüm sağladığını söylediği diğer uluslararası krizlere de değinerek, "37 yıldır süren bir savaş vardı, Kongo’da Ruanda ile 31 yıldır süren bir savaş vardı. Pakistan ve Hindistan arasında uçaklar düşürülüyordu, savaşa hazırdılar, belki nükleer savaşa. Biz bunu çözdük" ifadelerini kullandı.