Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Dünya gümüş piyasası, 1980'den bu yana görülmemiş bir çalkantının ortasında. Ons başına fiyat 50 dolar sınırını aşarken, Londra merkezli piyasalarda adeta bir “gümüş yarışı” başladı. Fiziksel gümüş bulmak neredeyse imkânsız hale geldi, yatırımcılar kıtalar arasında külçe taşımaya başladı.
Bu olağanüstü yükselişin ardında, “short squeeze” yani kısa pozisyon sıkışması var. Fiyatlar bir anda yükselince, satış yönünde pozisyon alan fonlar sıkıştı. Ellerindeki açık pozisyonları kapatmak için fiziksel gümüşe ulaşmaya çalışan birçok yatırımcı, metal bulmakta zorlanıyor. Uzmanlar, bu tabloyu 1980’de piyasayı manipüle etmeye çalışan Hunt kardeşlerin yaptığı krize benzetiyor.
Londra’daki referans gümüş fiyatları, New York piyasasının çok üzerine çıktı. Bu fark tarihte eşi benzeri görülmemiş bir prim oluşturdu. Likidite hızla kururken, piyasanın derinliği neredeyse yok oldu. Fonlar ve yatırımcılar, açık pozisyonlarını kapatamadıkça rekor seviyede faiz ve borçlanma maliyetiyle karşılaşıyor.
Arz öyle daraldı ki, bazı şirketler gümüş külçelerini özel kargo uçaklarıyla Londra’ya taşımaya başladı. Normalde altın için kullanılan pahalı transatlantik seferlerde bu kez tonlarca gümüş yer alıyor. Büyük primlerden yararlanmak isteyen kurumlar, ABD ile Avrupa arasındaki taşımaları hızlandırmış durumda.
Londra, yüzyılı aşkın süredir değerli metal ticaretinin kalbi. Ancak bu kez sistem zorlanıyor. Kasalar arası transferler geceleri zırhlı araçlarla sürse de, arz darboğazı zinciri kilitlemiş durumda. Bazı teslimatlar gecikiyor, piyasanın sinir uçları gerilmiş halde.
Analistler, yaşananları klasik arz-talep dengesinin çok ötesinde değerlendiriyor. Bloomberg’e konuşan bir piyasa uzmanı, “Bugün fiyatı belirleyen şey panik alımları ve sıkışan pozisyonlar. Bu da 1980’deki gibi sert bir düzeltme ihtimalini artırıyor,” diyor.