Ekonomist Muhammed Bayram’ın açıklamaları, kadınların erken emeklilik hakkı konusunda genişleme, esnafa erken emeklilik imkânı sağlanması ve doğurganlık oranlarının artırılmasına yönelik yeni sosyal devlet politikalarının sinyallerini veriyor. Ayrıca asgari ücret zammı, en düşük emekli maaşı konularının torba yasa kapsamında kısa sürede Meclis gündemine gelmesi bekleniyor.
Ekonomist Muhammed Bayram, TGRT Haber’e yaptığı özel açıklamalarda, kadınların emeklilik haklarından esnafa sağlanacak erken emekliliğe, asgari ücrete yapılacak ara zamma kadar birçok konuda önemli değerlendirmelerde bulundu.
Bayram, kadınların sosyal güvenlik sistemine daha etkin şekilde dahil edilmesi gerektiğini belirterek, özellikle ev kadınlarının meslek statüsüne alınarak iş kanununa dahil edilmesi gerektiğini söyledi. Doğurganlık oranlarının düşmesine dikkat çeken Bayram, "Annelik özendirilmezse doğurganlık oranımız daha da düşer" ifadelerini kullandı.
Bayram, doğum borçlanmasından faydalanabilmek için annenin önceden sigortalı olması gerektiğini ancak çocuk olmadan sigorta girişi yapan kadınların borçlanma hakkının kaldırılması gerektiği vurguladı. Her çocuk için 2 yıl prim silinmesi ve basın iş kanununda olduğu gibi 360 gün prim ödeyen annelere 90 gün devlet katkısı sağlanması gerektiğini öneren Bayram, böylece annelere 5 yıl erken emeklilik hakkı tanınabileceğinden bahsetti. Ev hanımları isteğe bağlı sigorta yatırıyorsa, primin üçte birinin devlet tarafından karşılanacağının sözünün verildiğini ifade eden Bayram, çocuk sayısına bakılmaksızın prim desteği verilmesi gerektiğini ve kreş desteğinin artırılarak çocuk başına doğum yardımının hızla verilmesi gerektiği vurguladı.
Bayram’ın gündeme getirdiği diğer bir önemli konu ise yeni evlenenlere yönelik kredi desteği oldu. Yeni evlenen çiftlere 150 bin TL faizsiz kredi verileceğini söyleyen Bayram, bu çiftlerin bir çocuk sahibi olmaları durumunda, kredi taksitlerinin tamamının silinmesi söz konusu olacağından bahsetti. Ayrıca doğum yapan annelere, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından doğum yardımı yapılacak.
Bayram, esnafa yönelik erken emeklilik düzenlemesine de değindi: "Bağ-Kur kapsamındaki esnafların prim gün sayısı 9.000’den 7.200’e düşürülecek. Bu sayede SSK’lılarla aynı anda emekli olabilecekler. Pandemi sonrasında kaldırılan vergi yükünün ardından, bu düzenleme ile esnafın 5 yıl erken emekli olmasının önü açılıyor.
SSK ve Bağ-Kur arasındaki farkın ortadan kaldırılması hedefleniyor. Bu düzenlemelerin torba yasa ile Meclis’ten geçebilir."
Bayram, doğurganlık oranlarındaki düşüşü “milli güvenlik meselesi” olarak değerlendirdi. Annelere daha fazla sosyal ve ekonomik destek verilmesi gerektiğini, bu konuların artık devlet politikası haline gelmesi gerektiğini belirtti.
Bayram, mevcut ekonomik göstergelere göre şu değerlendirmelerde bulundu: En düşük emekli maaşı olan yaklaşık 15.000 TL ile geçinmenin zor olduğunu vurgulayan Bayram, en düşük emekli maaşına yüzde 25 oranında bir iyileştirme yapılmasının uygun olacağını söyledi.
Asgari ücrete ara zam hakkında ise ilk 6 aylık enflasyon farkı yüzde 17 seviyesinde. Ancak ara zam oranının bunun altında, yaklaşık yüzde 10 civarında olabileceğini ifade etti. Bayram, “Asgari ücretin artışının enflasyona zararı yok. Enflasyonu artıran fahiş fiyatlardır,” şeklinde konuştu.