Dünyanın en zengin iki girişimcisi Elon Musk ve Jeff Bezos, bu kez uzayın derinliklerine açılmak için kozlarını paylaşıyor. SpaceX ve Blue Origin, roketlerin yörüngede yeniden yakıt alabileceği sistemler geliştiriyor. Bu teknoloji hayata geçtiğinde, insanlı görevler sadece Ay’a değil, Mars ve daha uzak gezegenlere de ulaşabilecek.
1960’larda fikir olarak ortaya atılan yörüngede yakıt ikmali, bugüne kadar uygulanamamıştı. Ancak özel uzay şirketlerinin devreye girmesiyle bu hayal, artık hiç olmadığı kadar yakın.
Uzay yolculuklarının en ağır yükü her zaman yakıt oldu. Örneğin Apollo döneminde kullanılan Saturn V roketinin ağırlığının yüzde 85’i yakıttan oluşuyordu. Araçlar yörüngede ikmal yapabilirse, çok daha büyük kargolar ve kalabalık mürettebatlar düşük maliyetle taşınabilecek.
Eski Boeing mühendisi Dallas Bienhoff’a göre, bu yöntem yeniden kullanılabilir roketlerle birleştiğinde maliyetleri ciddi şekilde düşürecek ve yeni bir çağ başlatacak. Ancak en büyük sorun, yakıtın uzayda güvenle depolanabilmesi. Sıvı yakıtlar mikro yerçekiminde hem öngörülemez şekilde hareket ediyor hem de buharlaşıyor. Yani “uzay istasyonu” kurmak yetmiyor, aynı zamanda yakıtı yıllarca soğuk ve kararlı bir şekilde saklamak gerekiyor.
NASA, geçtiğimiz haftalarda kriyojenik soğutma sistemiyle yaptığı testte bu konuda önemli bir başarı elde etti. Sistem, yakıtların yıllarca kayıpsız depolanabileceğini kanıtladı.
SpaceX, geçtiğimiz yıl Starship üzerinde ilk sıvı yakıt transfer denemesini yaptı. Şirketin Artemis programına sunduğu planda, bir Starship yörüngede “depo” görevi görecek. Diğer tanker Starship’ler defalarca uçuş yaparak bu depoyu dolduracak. Daha sonra mürettebatlı iniş aracı, buradan aldığı yakıtla Ay’a yolculuğa çıkacak. Ancak bu sistemin çalışabilmesi için 10 ila 40 arasında uçuş gerekebileceği belirtiliyor.
Jeff Bezos’un Blue Origin’i ise başka bir yol izliyor. New Glenn roketiyle yörüngeye çıkarılacak “taşıyıcı” sistem, yakıtı Dünya’dan alıp Ay yörüngesine götürecek. Böylece Ay’a ulaşan mürettebat için ayrı bir iniş aracı hazırlanabilecek. NASA, Artemis programı kapsamında bu yöntemi de değerlendiriyor.
Musk, yörüngede yakıt ikmalini Mars yolculuklarının kilit noktası olarak görüyor. Ancak kendi ifadesiyle 2026’da Mars’a Starship gönderme ihtimali “çok düşük”. Çünkü Dünya ile Mars’ın en uygun hizalanması 26 ayda bir gerçekleşiyor. Bu pencere kaçırılırsa, sonraki fırlatma için uzun süre beklemek gerekiyor.
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
17:23
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ