Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul

Bir zamanlar ABD ile neredeyse her alanda başa baş giden Rusya, bugün yapay zekâ rekabetinde açık şekilde geri düşmüş durumda. ABD–Çin hatlarında kıyasıya bir teknoloji savaşı yaşanırken Moskova’nın geride kalması, ülke yönetimini yeni adımlar atmaya zorladı.
AI Journey etkinliğinde konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yapay zekâ teknolojilerinde “tam egemenlik” hedefini yineledi. Sahnede Sberbank’ın GigaChat modeliyle çalışan insansı robotun performansını izleyen Putin, yapay zekânın artık yalnızca ekonomik bir alan değil, aynı zamanda ulusal güvenlik ve kültürel kimlik açısından da kritik bir unsur olduğunu vurguladı.
Yani Putin’e göre, büyük dil modelleri sadece sohbet aracı değil; toplumların dünya algısını şekillendiren stratejik yapılar.
Bu yüzden Moskova, yabancı sistemlere bağımlılığı “kabul edilemez risk” olarak görüyor ve her ne pahasına olursa olsun kendi modellerini geliştirmek istiyor.
Etkinlikte en çok dikkat çeken başlıklardan biri ise Rusya’nın veri merkezlerine yönelik dev enerji planıydı. Putin, önümüzdeki 20 yıl içinde Urallar, Sibirya ve Uzak Doğu’da toplam 38 yeni nükleer güç ünitesi inşa edeceklerini açıkladı. Bu sayı, neredeyse Rusya’nın mevcut nükleer kapasitesine denk geliyor.
Putin, veri merkezlerinin elektrik tüketiminin bu on yıl içinde üç katından fazla artacağını belirterek, yapay zekâ altyapısının “kesintisiz ve uzun vadeli” enerjiye ihtiyaç duyduğunu söyledi. Küçük modüler reaktörlerde (SMR) sahip oldukları uzmanlığın da bu süreçte önemli bir avantaj sağlayacağını ifade etti.
Kısacası, Rusya büyük dil modelleri geliştirmenin ötesinde, onları çalıştıracak devasa altyapıyı da şimdiden garanti altına almaya çalışıyor.
Putin, konuşmasında üretken yapay zekâ geliştirme sürecini koordine edecek bir ulusal görev gücünün kurulması talimatını verdiğini de duyurdu. Bu yapı hem modellerin geliştirilmesini hem de ülke içinde geniş çaplı bir uygulama stratejisinin hayata geçirilmesini yönetecek.
Rusya, Global AI Index’te 31. sırada yer alsa da birkaç dikkat çekici model geliştirmeyi başarmış durumda. Putin’in sahnede birlikte göründüğü insansı robotta kullanılan GigaChat ile Yandex’in YandexGPT modelleri bunların başında geliyor. Üstelik hem Sberbank hem Yandex, önümüzdeki dönemde ülkenin AI hamlesinin temel aktörleri olacak gibi görünüyor.