Sosyal devlet anlayışıyla atılan adımlar sayesinde, geri ödeme kapsamındaki ilaç sayısı 2000’li yıllarda 3 bin 986 iken bugün 8 bin 524’e yükseldi. Bu ilaçların 872’si kanser tedavisinde kullanılıyor; bunların 780’i yurt içinden, 92’si ise yurt dışından temin ediliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kanser hastalarını sevindiren yeni bir müjde verdi. 5 akıllı kanser ilacının daha Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından geri ödeme kapsamına alınması, Türkiye genelinde kayıtlı 48 bin kanser hastasına umut oldu. Sosyal devlet anlayışıyla yürütülen bu çalışmalar sayesinde, 2000’li yıllarda 3.986 olan geri ödeme kapsamındaki ilaç sayısı, 2025 Temmuz ayı itibarıyla 8.524’e yükseldi.
SGK'nın geri ödeme listesinde kanser hastalarına özel 872 ilaç bulunuyor. Bunlardan 780’i Türkiye’de üretilirken, 92’si yurt dışından temin ediliyor. Sadece kanser değil; nadir hastalıklar ve kronik rahatsızlıklar için de geri ödeme destekleri artıyor. Listede 2 adet SMA, 51 adet Hemofili A ve 187 adet diyabet ilacı da yer alıyor.
SGK’nın, sigortalı bireylerin tedavisinde kullanılan ilaç ve sağlık hizmetlerinin bedelini belirli kurallar çerçevesinde karşılamasına “geri ödeme” deniyor. Özellikle yurt dışından şahsi tedavi amacıyla temin edilen ilaçlar için “Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi” esas alınıyor. Bu listeye girmesi istenen ilaçlar için hastanelerden sağlık kurulu raporu, Sağlık Bakanlığı’ndan kullanım ve ithalat izin belgesi gerekiyor.
Yurt dışı ilaçların bir kısmı doğrudan SGK tarafından, bir kısmı ise Türk Eczacıları Birliği (TEB) aracılığıyla hastalara ulaştırılıyor. Temin yöntemi, “Yurt Dışı İlaç Fiyat Listesi”nde detaylı biçimde yer alıyor.
Ayrıca, her reçete için:
Ancak raporlu ve kronik hastalıklarda kullanılan ilaçlardan bu pay alınmıyor. 2024 yılı itibarıyla yaklaşık 240 milyon kutu ilaç için hastalardan hiçbir ücret talep edilmedi.
SGK, yurt dışı ilaçların temininde tek yetkili kurum olarak Ankara’daki İbni Sina Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi üzerinden hizmet veriyor. İlaçlar, hastaların adreslerine özel taşıma ve saklama koşullarına uygun şekilde teslim ediliyor.
Hastalar, karşılanmayan ilaç bedelleri için SGK’ya resmi dilekçeyle başvurarak geri ödeme talep edebilir. Ret halinde yargı yoluna gidilebiliyor. Mahkeme olumlu karar verirse, fatura ibrazı sonrası SGK ilaç bedelini geri ödüyor. Acil durumlar için ise ihtiyati tedbir kararı ile ilaca erişim hızlandırılabiliyor.
Geri ödeme komisyonu, her yıl üç kez olağan şekilde toplanıyor. İhtiyaç durumunda olağanüstü toplantılarla değerlendirme süreçleri hızlandırılıyor.
Sosyal devlet ilkesi doğrultusunda yürütülen bu uygulamalar, özellikle kanser, SMA, hemofili ve diyabet gibi hastalıklarla mücadelede vatandaşların ilaçlara erişimini kolaylaştırıyor.