Türkiye ekonomisi için stratejik öneme sahip olan turizm sektörü, son dönemde hem iş gücü maliyetlerini kontrol altında tutmak hem de hizmet sürekliliğini sağlamak adına bazı esnek çalışma modellerine daha fazla yöneliyor.
Bu yeni yönetmelikle birlikte turizm işletme belgesi olan tesislerde çalışan işçiler için uygulanan fazla mesai ücreti almadan “10 gün çalışma + 1 gün izin” modeli yasasının iyi ve kötü yönleri olduğunu belirten Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, konuyu kapsamlı şekilde ele aldı.
Yeni uygulama yoğun yaz sezonunda sürekli personel bulundurmak ve aynı personeli 10 gün çalıştırma açısından operasyonel kolaylık sağlandığını ifade eden Erdursun, işverenin fazla mesai ücreti ödemeden personel çalıştırmasına kolaylık sağladığını belirtti. Erdursun, bu sayede sezonluk istihdam artışı sağlanarak, turizmde dönemsel olarak daha çok kişiye iş imkanı doğacağını vurguladı.
Normalde İş Kanunu’nda haftada en az 1 gün ücretli izin hakkı tanımlandığını hatırlatan Erdursun, 10 gün çalışıp 1 gün izin yapmanın zihinsel ve fiziksel yorgunluğu artırarak iş kazalarını ve verim kaybını tetikleyeceğini söyledi.
Normalde haftalık 45 saatten fazla çalışma için fazla mesai ücreti ödenmesi gerektiğini vurgulayan Erdursun bu düzenleme ile çalışanın cebine girecek fazla mesai ücretinin ortadan kalktığını söyledi.
Erdursun, bazı işletmelerin kayıt dışı çalıştırmayı bu sistemle daha kolay hale getirebileceğini ve SGK primlerini de eksik yatırarak çalışanın emeklilikte gün kaybına yol açtığını belirtti.
Erdursun, turizm gibi örnek sektörlerde bu model yaygınlaştıkça, diğer hizmet sektörlerine de benzer modellerin sıçraması, genel iş gücü haklarında gerilemeye neden olabileceği konusunda uyardı.
Erdursun sonuç olarak, turizmde plansız uygulanan yoğun çalışma modelleri, uzun vadede sektörün tüm paydaşlarına zarar verebileceğini hatırlattı.