Pandemi döneminde zorunlu ücretsiz izin kullandırılan çalışanlara Yargıtay’dan müjdeli karar çıktı. Yargıtay 29 Mayıs 2025 tarihli kararında, ücretsiz izin sürelerinin kıdem tazminatı ve yıllık izin hakkı hesabında hangi şartlarda dikkate alınacağını hükme bağladı. Pandemide işveren tarafında zorunlu ücretsiz izne çıkartılan çalışanlar, 4857 sayılı İş Kanunu'na eklenen geçici 10/2 maddesi kapsamında 6 haftayı aşmamak kaydıyla ücretsiz izinde geçirdikleri günleri kıdem tazminatı ve ya yıllık ücretli izin olarak saydırabilecek.
Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, konunun daha önce bir çok bölge mahkemesinde farklı kararlar alınmasının ardından Yargıtay'a taşındığını söyleyerek, "Nitekim Yargıtay yeni kararını verdi ve bu kararla birlikte yüz binlerce çalışan eksik ödenmiş olan kıdem tazminatını, yıllık iznini alabilecek. Zira bu emsal karar bir dönüm noktası çok önemli bir boşluğu doldurur niteliktedir"
Normal şartlarda ücretsiz izin kullanımının kıdem tazminatı hesaplamasına dahil edildiğini ve hizmet akti askıda kabul edildiğinden dolayı yıllık iznin olarak da geçerli sayılmadığını belirten Karakaş, "Dolayısıyla pandemi döneminde birçok iş veren bu süreleri hem kıdem tazminatına esas sürede hem yıllık izine esas sürede dikkate almamıştı. İşçiler açısından ise sanki böyle hiç çalışmamış gibi bir durum ortaya çıkınca bu durum işçiler açısından çok büyük bir psikolojik rahatsızlığa yol açıldı" dedi.
Bölge mahkemelerinde çıkan kararları açıklayan Karakaş, "Bölge adliye mahkemeleri kimisi ücretsiz izin olduğundan dolayı bunun kıdem tazminatına esas sürelerde ve yıllık izine esas sürelerde dikkate alınmaması yönünde kararlar verdi. Bazı bölge adliye mahkemeleri ise işçiler açısından çok büyük bir hak kaybı olacak ve ortada mağduriyet olmasından dolayı bunun 6 hafta artı ihbar önerileri şeklinde dikkate alınması gerektiği yönünde kararlar verdi. Nitekim bütün bu bölge adliye mahkemesi kararlarında ortaya çıkan uyuşmazlık ve farklı kararlarla ilgili konu Yargıtay'a intikal etti" şeklinde konuştu.
Pandemideki zorunlu ücretsiz izin uygulamasının işçinin ve işverenin iradesi dışında gerçekleştiği için Yargıtay'ın iki tarafıda göz önünde bulundurduğunu belirten Karakaş, şunları söyledi:
"Yargıtay, kıdem tazminatı ve yıllık izin açısından bütün kayıpları işçinin yüklenmesinin adil olmayacağını hükmetti. Yine işveren açısından da her ne kadar yasal olarak zorunlu ücretsiz izin işveren iradesiyle olmuş olsa bile işveren de aslında mecburiyetten dolayı bu yola başvurduğunu ve bütün yükün işverenin üzerine atılmasının da doğru olmayacağını; bu anlamda daha hakkaniyetli, adil ve dengeli bir karar alınması gerektiğine hükmetti. Verilen kararda, hükümet kararıyla verilen zorunlu ücretsiz izin dönemlerinin ihbar önerileri süresine göre belirlenmesi gerektiği ve bu sürelere 6 hafta eklenmesi gerektiği, bunu aşan kısımların ise dikkate alınmaması yönünde karar verdi."
Kararın etkileri üzerine konuşan Karakaş, "Eğer işçiler hala çalışıyorsa işverenlere tavsiyemiz ihbar süreleri artı 6 hafta şeklinde kıdem tazminatına esas sürelerde ve yıllık izin hesabında dikkate almaları yönünde. İşçilerin mahkemeye gittikleri takdirde bu emsal kararla birlikte davaları kazanmış olacaklar. Dolayısıyla işverenler gereksiz yere mahkeme masrafları ve kağıt ücreti ödemiş olacak. İşten çıkmış olan işçilerin durumu bakacak olursak, 5 yıllık zaman aşımı süresi var. Bu 5 yıllık zaman aşımı süresi içerisinde mahkeme yoluna başvurup verilmemiş olan haklarını alabilirler. 5 yıllık zaman aşımı işten çıktıktan sonraki 5 yıllık süreyi kapsıyor" açıklamasında bulundu.
İşçilerin sürece ilişkin atmaları gereken adımlara ilişkin de konuşan Karakaş, "İşçiler öncelikle işverene gitmeli ve işverenlerine emsal kararı göstererek benim şu kadarlık sürem hesaplamaya dikkate alınmamıştı. Bu süreye ait almamış olduğum yıllık ücretli iznimi ve kıdem tazminatımı farkını talep ediyorum diyebilirler. İşveren de bunu reddettiği takdirde mahkeme yoluyla kazanmalarının mümkün olduğunu söyleyebiliriz" şeklinde konuştu.