Nadir toprak elemenlerinde yeni bir döneme giriliyor. Bu elementlerin önemi gün geçtikçe, teknoloji geliştikçe da daha artıyor. Hem yeşil enerji, hem de savunma sanayi ve elektrikli otomobiller başta olmak üzere pek çok alanda daha da fazla ihtiyaç maddesi haline gelen nadir toprak elementleri, Ukrayna topraklarında özellikle Dniprov’da çok zengin bir şekilde bulunuyor.
Hatta zengin bir şekilde bulunmanın ötesinde Ukrayna’daki nadir toprak elementlerinin, diğer bulunan ülkelerden en çarpıcı farkı çok daha düşük maliyetlerle topraktan çıkartılıp temin edilebilmesi. Mesela bir birim nadir toprak elementi Portekiz’de 60 dolar harcama yapılırken. Bunun Ukrayna’daki maliyeti 1 dolar. Arada 60 katlık bir fark var. Neredeyse yüzeyde bulunan elementlerin temin edilmesi için harcanan zaman da çok daha az.
ABD, Rusya ve Ukrayna savaşında özellikle Biden döneminde verilen yüz milyarlarca doları geri almak istiyor. ABD Başkanı Trump’ın telaffuz ettiği Ukrayna’ya harcanan para ve destek miktarı önce 500 milyar dolarken şu aralar 350 milyar dolar.
Tabii ABD’nin Ukrayna’ya harcadığı bu parayı ve belki de çok daha fazlasını almak için önce savaşın bitmesi gerekiyor. Trump önce savaşı bitirmek sonra verdiği paraları geri alabilmek ama aynı zamanda Çin’in nadir toprak elementleri alanındaki dünya genelindeki tekelini kırmak istiyor.
Hepimizin pil teknolojisinden bildiğimiz, telefonlar, bilgisayarlar derken elektrikli otomobillerde de çok daha fazla gündeme gelen lityum bu nadir elementlerden biri. Bir diğeri kobalt elektrikli araç bataryalarında kullanılıyor. Nikel, enerji depolama sistemlerinde kullanılırken. Grafit ‘e batarya anotlarında ihtiyaç duyuluyor. Nadir elementlerin bir diğeri titanyum ise, havacılık ve savunma sanayiinde kullanılıyor.
Bunların dışında lantan, seryum, proseodim, neodim, prometyum, samaryum, evropiyum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, holmiyum, erbiyum, tulyum, iterbiyum, lutesyum isimli 17 nadir bulunan element gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için çok büyük önem taşıyor.
Bu elementler de elektrikli araç motorları, savaş uçakları, radar sistemleri, manyetik diskler, akıllı telefonlar, rüzgar türbinleri, uydular ve lazer sistemleri gibi teknolojilerde kullanılıyor.
Çin, dünyada üretilen nadir toprak elementlerinin yüzde 80’ini yaptığı anlaşmalarla kontrol ediyor. Halihazırda kendi toprakları da nadir elementler konusunda oldukça zengin. ABD ise nadir elementler açısından fakir bir ülke.
Teknoloji savaşları derken hızlanan yapay zeka savaşlarında harcanan enerjinin katlanarak artması da nadir toprak elementlerinin önemini son dönemde hızla artırmış durumda.
Toplamda ise sonu gerçek bir savaşa gider mi denilen ticaret savaşları açısından da ABD bu anlaşmayı çok önemsiyor.
Ve Trump, tüccar bir başkan olarak da Ukrayna lideri Zelenski’yi tüm dünyanın gözü önünde azarladıktan sonra, yardımları da keseceği tehdidiyle dize getirerek anlaşmayı kabul ettirdi. İki üyenin dışişleri bakanları mutabakat zaptını imzaladı. Bu perşembe günü de anlaşmanın gerçekleşeceği hem Trump hem de Zelenski tarafından açıklandı.
Anlaşmayla birlikte Rusya - Ukrayna savaşının hemen hatta bu hafta sonlanması için bastıran Trump, ilk olarak ABD maden şirketlerini ve onları koruyacak ABD askerlerini Ukrayna’ya gönderecek. Ukrayna topraklarındaki Amerikan askerleri aynı zamanda Rusya’nın yeni bir saldırı gerçekleştirmemesi adına Ukrayna’nın bir güvencesi de olacak.
Zararını karşılamak, verdiklerini geri almak isteyen ABD, Ukrayna’nın madenlerine aslında çökmüş mü olacak bilemiyoruz. Bunu da zaman gösterecek. Ama Trump’ın dün Rusya ve Ukrayna liderlerine söylediği ve barışırsanız servet kazanacaksınız şeklinde süslediği sözü her şeyi özetliyor:
“Altını Olan, Kuralı Koyar.”
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
15:14