Kategoriler
UYGULAMALAR
İstanbul
Bitlis’in dağları, insan elinin değmediği yüksek yaylaları, kimyasal ilaçlardan arınmış florasıyla adeta bir doğa laboratuvarı. Bu coğrafyada arılar, yaratanın onlara öğrettiği yoldan gidiyor. Onun için “ondan (bal) insanlar için şifa vardır” buyruluyor. Çünkü her damla bal, kekik ve geven gibi endemik bitkilerin özünden süzülerek oluşuyor.
Yaylalardan dünyaya uzanan umut
Bitlis’in o saf yaylalarından süzülen her damla bal, doğanın bir mucizesi gibi ama aynı zamanda eğitimin, umudun ve toplumsal dayanışmanın da bir sembolü. Çünkü o bal damlaları eğitime bir umut oluyor.
“Kaldera Bal”
Bitlis Eğitim ve Tanıtma Vakfı (BETAV), yıllardır bir vakıf olmanın ötesinde bir vicdan kurumu gibi çalışıyor. 1987’den bu yana binlerce gencin eğitim yolculuğuna destek olan vakıf, 2021 yılında başlattığı Kaldera Bal projesiyle bu desteği kalıcı, sürdürülebilir ve üretime dayalı bir modele dönüştürüyor. İki bini aşkın arıcının emeğini bir çatı altında toplayan bu proje, bir markalaşma girişiminin çok ötesinde bir sosyal yatırım modelinin ete kemiğe bürünmüş hâli.
İşte Kaldera Bal’ı dünya sahnesine taşıyan büyük güç.
2400 metre yükseklikteki Bitlis yaylalarında bin bir çiçek arıya gıda olur; o arı, dağ kekiklerinden, gevenlerden, endemik bitkilerin özünden bir damla alır, sonra bir başka çiçeğe konar. Bu döngü, arıya ilham verenin ve onu bize ulaştıran insan emeğinin bir hikâyesi.
Bir sosyal yatırımdan uluslararası başarıya
Kaldera Bal, ilk damlasından itibaren toplumsal bir amaca adandı. BETAV’ın kurduğu 4.500 metrekarelik dolum ve paketleme tesisinde üretilen bal hem kalite hem sürdürülebilirlik açısından örnek bir model. Burada üretilen her bir kavanoz, binlerce öğrencinin geleceğini taşıyor. Çünkü elde edilen gelir, doğrudan burs fonuna aktarılıyor; her yıl yaklaşık 1.000 öğrenci, bu bal sayesinde eğitimine devam ediyor.
Vakfın bugüne kadar burs verdiği 4.600’ü aşkın mezun öğrenci yetiştirmiş olması, Kaldera Bal’ın ekonomik faaliyet olmasının yanında bir gelecek inşa projesi olduğunu gösteriyor. Bu yönüyle Kaldera hem bölgesel kalkınmanın hem de sosyal sorumluluğun adeta yeni bir dilini yazıyor.
Bitlis’in florasından doğan ödüllü safiyet
2023 ve 2024 yıllarında Londra’da düzenlenen International Honey Awards’ta Kaldera Bal, iki yıl üst üste altın madalya kazanıyor.
“Yüksek Yayla Balı” ve “Organik Bal” kategorilerinde gelen bu ödüller, Bitlis’in ve Türkiye’nin doğasından doğan potansiyelin de bir tescili gibi.
“Bir Değer Döngüsü”
BETAV Genel Sekreteri ve Kaldera Bal Yönetim Kurulu Üyesi Beritan Karaçay, projenin özünü “değer döngüsü” kavramıyla özetliyor:
“Bitlis, endemik bitki çeşitliliğiyle dünya markası çıkarmayı hak eden bir coğrafya. Biz bu potansiyeli, hem binlerce arıcının emeğini markalaştırarak dünyaya taşımak hem de bu değeri eğitime aktarmak için değerlendirdik. Artık her kavanoz bal hem sağlıklı bir ürün hem de bir burs kaynağı.”
Karaçay’ın da vurguladığı gibi, Kaldera Bal bir üretim projesi elbette ama aynı zamanda ekonomik, sosyal ve kültürel değerlerin iç içe geçtiği bir kalkınma modeli. Yerel üretici güçleniyor, bölge ekonomisi canlanıyor, gençler eğitimle buluşuyor ve tüm bunlar uluslararası düzeyde takdir topluyor.
Bir kavanozda doğa, emek ve gelecek
Bugün, market raflarında ve dijital platformlarda satışa sunulan “Kaldera Bal” ürünlerini satın aldığınızda o kavanozun içinde doğanın saflığı, arıcının alın teri ve öğrencinin umudu olduğunu bilmeniz gerekir. Çünkü her kaşıkta, Bitlis’in dağ kokusu duyulur; her damlada bir genç daha okula gider.
BETAV’ın geliştirdiği bu model, Türkiye’de sosyal girişimciliğin yeni bir yönünü işaret ediyor. Tarımı, eğitimi ve markalaşmayı aynı potada buluşturan bu yaklaşım, bir başarı öyküsü ve örnek bir kalkınma vizyonu.
Balın ötesinde bir hikâye
Bitlis’in yaylalarından süzülen o altın renkli damlalar, artık doğanın ve insan emeğinin de bir nişanesi. Bir coğrafyanın potansiyelini, bir halkın dayanışmasını ve bir ülkenin geleceğe bakışını sembolleştiriyor. Doğadan sofraya, sofradan eğitime uzanan bu hikâye, Türkiye’nin doğusundan dünyaya yayılan bir umut ışığı belki.
Kaldera Bal, bir değerin, bir emeğin ve bir geleceğin adı
